«Ξεκίνησα με τρομερή αυτοπεποίθηση, νόμιζα ότι μπορούσα να κάνω τα πάντα!»
Προμηθέας Αλειφερόπουλος-Ηθοποιός
Συνέντευξη: Γιώτα Δημητριάδη
Photography: George Alexandrakis , Art Direction: Amarildo Topalis, Grooming: Gogo Nikiforaki, Styling: Nayo P
Προμηθέας Αλειφερόπουλος:
Ο Προμηθέας Αλειφερόπουλος έπαιξε μαζί με τον Τζέρεμι Αϊρονς, τον Βίγκο Μόρτενσεν και την Κίρστεν Ντανστ. Βρέθηκε στις Κάννες. Έμαθε πολλά για τον κινηματογράφο, γυρίζοντας αρκετές ταινίες μικρού μήκους στο “National Film and Television School” με τους μεταπτυχιακούς φοιτητές.
Επέστρεψε όμως στην Ελλάδα. “Δεν μου ταιριάζει ο τρόπος ζωής της Αγγλίας”, θα μου πει. Εξάλλου εκεί είχε πάει μ’ αφορμή τη γυναίκα του, τη Φαίδρα, που έκανε το μεταπτυχιακό της. Με κάθε αναφορά σ’ εκείνην, τα ανοιχτόχρωμα μάτια του φωτίζονται και το πρόσωπό του λάμπει.
Στην Α’ γυμνασίου μια καθηγήτρια ανακαλύπτει το ταλέντο του, τον βάζει να διαβάσει τον Άδικο Λόγο από τις Νεφέλες του Αριστοφάνη. Ο μικρός Προμηθεάς διάβαζε, εκείνη γελούσε και έτσι κατάφερε να περάσει το πρώτο του casting με επιτυχία. Χρόνια αργότερα, θα ερμηνεύσει τον ίδιο ρόλο στην παράσταση του Εθνικού Θεάτρου.
Του λέω, ότι άλλοι στην θέση του θα διατυμπάνιζαν τις δουλειές τους στο εξωτερικό.Αντίθετα εκείνος, ούτε ένα βίντεο στο facebook από την συμμετοχή του στη δημοφιλή σειρά«The Borgias» δεν έβαλε για να λάβω την αποστομωτική απάντηση: “Όταν έπαιζα στο «The Borgias» δεν είχα facebook. Το έφτιαξα, όταν αποφάσισα ότι θα φύγω από την Αγγλία για να διατηρήσω την επαφή με τους ξένους φίλους που έκανα από όλο τον κόσμο. Ήμουν στις Κάννες και έκλεινα τότε το “Republic”. Ήξερα λοιπόν, ότι θα γυρίσω πίσω στην Ελλάδα για να κάνω αυτή την ταινία και είχα φίλους από την Βραζιλία, την Αμερική, την Ινδία και σκέφτηκα πως ήταν ο μόνος τρόπος για να κρατήσω μια πιο άμεση επαφή μαζί τους. “
Η επιστροφή στην Ελλάδα της κρίσης
Δεν μου ταιριάζει ο τρόπος ζωής της Αγγλίας. Ήθελα να πάω έξω για να δω και άλλα πράγματα, όχι αναγκαστικά για να ζήσω έξω. Το σινεμά ήταν το κίνητρό μου για το εξωτερικό. Στην Αμερική αναλώνεται κανείς με το θέμα της βίζας και οι υπόλοιπες χώρες τις Ευρώπης, ακόμα και αν παράγουν εξαιρετικές ταινίες, ήταν απλησίαστες για μένα λόγω της γλώσσας. Επίσης δεν είμαι μόνος. Έφυγα τότε με αφορμή την κοπέλα μου, για να κάνει το μεταπτυχιακό της. Μαζί, στο Λονδίνο, κάναμε πολλά ταινιάκια. Αυτή η δημιουργία μια άτυπης κολεκτίβας ήταν και η πιο σημαντική εμπειρία μου στο εξωτερικό. Μαζί με μεταπτυχιακούς φοιτητές του κινηματογράφου, δουλεύαμε πάνω σε πολλά διαφορετικά projects και συμμετείχαμε σε ό,τι χρειαζόταν μια ταινία: στο σενάριο, στην παραγωγή, τα πάντα! Έτσι, έμαθα συμπυκνωμένα για το σινεμά, πολλά πράγματα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.
Η προσαρμογή
Έφυγα εν μέσω της κρίσης με μια ψυχολογία ‘Στην τελική, τι θα χάσω από εδώ;’, γυρίζοντας σε μια χειρότερη κατάσταση. Γεγονός που σε βάζει σε διαδικασία να αμφισβητείς την επιλογή σου να επιστρέψεις. Συνάντησα συναδέλφους, που εκτιμώ πολύ και που είναι αναγνωρισμένοι ηθοποιοί στον χώρο, να μου λένε ότι δουλεύουν έξι μήνες για μια παράσταση, βγάζοντας 900 ευρώ. Δεν το πίστευα! Επειδή στο παρελθόν δούλευα κυρίως στο Εθνικό -όχι ότι τα λεφτά είναι πολύ καλύτερα- ήξερα τουλάχιστον ότι κάποιος θα αμειβόταν κανονικά και για την περίοδο προβών. Τώρα, ακούς παντού ‘ποσοστά’! Και έτσι κατάλαβα ότι έχουν γίνει όλοι χομπίστες. Μέσα σε λίγα χρόνια έχει αλλάξει ριζικά ο τρόπος δουλειάς.
Ο ξένος vs Έλληνα ηθοποιού
Οι μητροπόλεις του θεάματος, το L.A και το Λονδίνο είναι γεμάτες με άνεργους ηθοποιούς, οι οποίοι παλεύουν να βρουν μια δουλειά, μόνο που αυτοί ψάχνουν την μια ευκαιρία. Σε σχέση με τους ηθοποιούς που γνώρισα στο Λονδίνο – δεν αναφέρομαι στους τρομερά πετυχημένους όπως ο Τζέρεμι Άϊρονς, μιλάω για παιδιά της ηλικίας μου- προσωπικά νιώθω εκατό φορές πιο έτοιμος για να παίξω. Διότι έχω μεγάλη εμπειρία. Αυτοί ψάχνουν να βρουν να παίξουν και περιμένουν αυτή τη μια ευκαιρία. Μπορεί να μην παίζουν για μήνες και να μην έχουν κάνει ούτε ένα casting.
Η θεατρική αποχή
Όταν γύρισα στην Ελλάδα και έπαιξα στον “Ληρ”, αισθανόμουν ότι ξεκινούσα από το μηδέν. Είχα “κρυώσει” τόσο πολύ, όντας δυόμιση χρόνια εκτός θεάτρου. Αυτό είχε να μου συμβεί από το γυμνάσιο.
Ο Τζέρεμι Άϊρονς και η Επίδαυρος
Οι ξένοι εκτιμούν πάρα πολύ το “Εθνικό”. Επομένως, όταν ο Τζέρεμι Άϊρονς άκουσε ότι δούλευα στο Εθνικό Θέατρο με ρώτησε τι κάναμε.”Έχεις παίξει στην Επίδαυρο; Και τι κάνεις εδώ;” Τους εντυπωσιάζει πάρα πολύ η επαφή με το αρχαίο κείμενο στον χώρο γέννησής του. Πράγματι είναι μια εμπειρία αυτή που δεν συγκρίνεται με τίποτα άλλο. Αυτό που νιώθεις στην Επίδαυρο είναι μοναδικό!
Μια ελληνική ταινία δράσης -“The Republic”
Ένας λόγος που το “The Republic” είναι από τις πιο ωραίες εμπειρίες που έχω ζήσει είναι ότι αφοσιώθηκα μόνο σ’ αυτό. Έκανα τρεις μήνες προετοιμασία και μετά ενάμιση μήνα γυρίσματα. Δούλευα εκατό ώρες, αλλά αφοσιώθηκα μόνο σ’ αυτό. Είναι σαν θρίλερ. Παρουσιάζει μια σκοτεινή πλευρά της Αθήνας, βλέπουμε τη διαπλοκή σ’ όλο της το μεγαλείο, βλέπουμε τις εξουσίες να μπλέκονται – πολιτική, οικονομική, εκτελεστική- και πως όλα αυτά συνωμοτούν μεταξύ τους για να εκμεταλλευτούν ό,τι πόρους έχουν απομείνει σ’ αυτήν τη χώρα. Γεγονός που δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα.
Ο ήρωάς του στην ταινία
Ο Αχιλλέας, ο χαρακτήρας που υποδύομαι, είναι ένα πιόνι του συστήματος. Είναι ένας άνθρωπος μέτριας ηθικής, παπαράτσι που τραβάει βίντεο και με αυτά εκβιάζει κόσμο. Μέχρι που κάποια στιγμή, φτάνει στο όριό του με κάτι που γίνεται και το μυαλό του γυρίζει ανάποδα και από εκεί που δεν τον ενδιέφερε τίποτα, αλλάζει…
Ηθική και όρια
Έχω έντονα ηθικά όρια, έτσι μεγάλωσα, και τα όριά μου είναι σχετικά στενά σε μερικά πράγματα. Αυτό δημιουργεί μια μεγάλη δυσκολία στη δουλειά. Όταν όμως αντιληφθείς με σιγουριά ποια είναι τα όριά σου, αυτό έχει κάτι το καθησυχαστικό, παρά το αγχωτικό. Δηλαδή, θεωρώ ότι όταν είσαι πιο μικρός και πιο φιλόδοξος -και το λέω ενώ είμαι ακόμα νέος- τα όριά σου είναι ακόμα ασαφή. Με αποτέλεσμα, αυτό που σε αγχώνει ως ηθικό άτομο μπροστά σε ανήθικες προτάσεις ή ευκαιρίες ή δεν ξέρω τι, είναι το ότι η φιλοδοξία σου είναι τόσο έντονη που φλερτάρεις με την ιδέα να το κάνεις και αυτό είναι που σε φρικάρει. Μπορεί να μην το κάνεις , γιατί έχεις όντως όρια, αλλά το γεγονός ότι μετεωρίζεσαι κάπου ακόμα μέσα σου στο σκοτάδι σου και λες ‘Ναι, αλλά μήπως αυτό που θέλω είναι τόσο έντονο; Μήπως να αμβλύνω λίγο αυτά τα όρια και να μην είναι τόσο καθαρά; Μήπως να τα μουτζουρώσω λίγο;’ Όταν σιγά-σιγά αυτά τα όρια τα έχεις καθορίσει, θα σκεφτείς ‘Σιγά μην μπω εγώ στην διαδικασία να δηλητηριάσω τον εαυτό μου, την ψυχή μου, τη μνήμη μου για να καταφέρω αυτό.’ Αυτό σε χαλαρώνει κάπως. Μπορεί να σε περιορίζει πια, γιατί είναι δεδομένο ότι δεν θα το κάνεις, ωστόσο δεν σε φρικάρει πλέον τόσο πολύ όταν το κάνουν οι άλλοι. Τους άλλους δεν τους κρίνεις τόσο αυστηρά.
Αυτογνωσία
Την αυτογνωσία την κερδίζεις βήμα το βήμα όσο μεγαλώνεις και με βασική αρχή πάντα, το όσο μεγαλώνεις τόσο λιγότερα ξέρεις. Αυτό το παράδοξο που δημιουργείται ανάμεσα στις δύο τάσεις, για μένα είναι μια φιλοσοφία ζωής. Θέλω να μαθαίνω τον εαυτό μου και τον κόσμο, όσο καλύτερα γίνεται, κρατώντας στο μυαλό μου, ότι ξέρω όλο και λιγότερα όσο μεγαλώνω. Κατανοώντας ότι ξέρω όλο και λιγότερα. Στην υποκριτική είναι όλο και πιο σαφές για μένα αυτό. Ξεκίνησα με τρομερή αυτοπεποίθηση, νόμιζα ότι μπορούσα να κάνω τα πάντα και όσο μεγαλώνω βλέπω ότι δεν μπορώ να κάνω τα πάντα. Αυτό έχει κάτι το θλιβερό αλλά και καθησυχαστικό ταυτόχρονα.
Το καλοκαίρι της πόλωσης
Ήταν πάρα πολύ δύσκολο αυτό το καλοκαίρι. Είχα και πολλή δουλειά -ο “Ρήσος” ήταν μια καταπληκτική εμπειρία και ήθελα πολύ να δουλέψω με την Κατερίνα (Ευαγγελάτου), αλλά ήταν μια τόσο απαιτητική παράσταση για τον ηθοποιό, που θύμιζε αγώνα αντοχής. Ήμασταν σαν ποδοσφαιριστές. Μέσα σε αυτήν την παράνοια, έμεινα στην Αθήνα μέχρι τις 10 Αυγούστου, κάτι που δεν συνηθίζω. Γιατί γενικά, για μένα, το καλοκαίρι είναι το δώρο του σύμπαντος στην Ελλάδα. Μετράω τη ζωή μου με τα καλοκαίρια! Αυτή η θυσία να μείνω καλοκαίρι στην Αθήνα, σε συνδυασμό με την κατάσταση που επικρατούσε, δεν ήταν ό,τι καλύτερο.
Κάναμε πρόβες έξω στη Ρηγίλλης και κάθε μέρα περνούσε και μια πορεία, η μεν με τα… αρνιά η άλλη με τα… κοκτέιλ. Το χειρότερο είναι ότι έβλεπες ανθρώπους από την ίδια τάξη να σκοτώνονται. Δεν επρόκειτο δηλαδή για μεγιστάνες και φτωχούς, εκεί θα υπήρχε μια λογική.
Οι καριέρες χτίζονται με τα “Όχι”
Μακάρι το Όχι του δημοψηφίσματος να ήταν τολμηρό. Δεν είμαι τόσο πολιτικοποιημένος. Δεν πιστεύω σε κανένα κόμμα. Δεν ξέρω αν πιστεύω και σε ιδεολογίες. Μεγάλωσα με πολύ ιδεολόγους και αυτό ξέρεις έχει δύο πλευρές, ή θεωρείς μια ιδεολογία ιερή ή έχεις μια τάση μηδενισμού. Δεν θεωρώ ότι ο καλλιτέχνης πρέπει να είναι αναγκαστικά πολιτικοποιημένος και να εκφράζει τη γνώμη του ανοιχτά.
Το Θέατρο – παυσίπονο
Δεν νομίζω ότι κανείς μπορεί να υποστηρίξει πλέον το θέατρο που κουνάει το δάκτυλο ή τη στρατευμένη Τέχνη. Οφείλεις όμως να διατυπώσεις ερωτήματα. Γιατί αν δεν κάνεις έστω αυτό, τι κάνεις; Υπάρχει και ο άξονας του ‘απλά διασκεδάζω τον κόσμο και τον βοηθάω να ξεχάσει τα προβλήματά του’, το οποίο δεν το υποτιμώ, αντίθετα το βρίσκω ιερό. Φλερτάρω μάλιστα και με τη διαδικασία να το κάνω τηλεοπτικά.
Θυμάμαι, πριν φύγω για την Αγγλία, στην τελευταία παράσταση που είχα παίξει εδώ, τις “Νεφέλες”, παίζαμε στην Πάτρα. Στο κοινό βρισκόταν η γυναίκα μου, η Φαίδρα. Ανάμεσα στους θεατές, ένα γκρουπ με παιδιά με ειδικές ανάγκες. Με το που βγαίνει ο Γιάννης Μπέζος, πριν προλάβει να μιλήσει, σκάνε στα γέλια! Έλαμπαν! Με πιάνει μετά η Φαίδρα και μου λέει: ‘Ωραία αυτά που κάνεις και έτσι σ’ ερωτεύτηκα, επειδή αγαπάς την τέχνη. Αλλά αυτό που κάνει εκείνος είναι ιερό!’ Με άγγιξε τόσο πολύ, όταν μου το είπε. Γιατί είδα ότι και εκείνη την άγγιξε. Η ενέργεια του Γιάννη μάγεψε αυτά τα παιδιά. Γι’ αυτό και είναι μοναδικός σ’ αυτό που κάνει, σπουδαίος ηθοποιός και πολύ γενναιόδωρος συνεργάτης. Αυτό με έβαλε σε πολλές σκέψεις και σε αναθεώρηση των πραγμάτων.
Παρασκευή Παλιμπαιδισμού
Όταν ο Κουρούμπαλης μου έστειλε το διήγημα που έγραψε ενθουσιάστηκα! Δεν ήθελα να κλείσω από νωρίς, για να είμαι ελεύθερος για κάποια άλλα πράγματα που ήθελα να κάνω, αλλά σ’ αυτό δεν μπόρεσα να αντισταθώ. Είχε τόση αλήθεια και ειλικρίνεια αυτή η ιστορία. Δεν καταλάβαινα καν πως θα αυτό θα γινόταν θεατρικά και, πράγματι, μέσα από τις πρόβες, εκείνος ξαναγράφει τις σκηνές για να αποδοθούν θεατρικά.
