Συνέντευξη: Ηλέκτρα Λήμνιου
Με αφορμή την παράσταση “ΝΙΝΑ” μιλήσαμε με τον Νίκο Πασχίδη. Ο σκηνοθέτης της παράστασης μας μίλησε σχετικά με την σημαντικότητα της μουσικότητας σε κάθε θεατρικό δημιούργημα, για τις νέες καλλιτεχνικές παραγωγές, καθώς και για την κινητήρια δύναμη που τον ωθεί στην σύλληψη ενός νέο έργου.
Η “ΝΙΝΑ” από το “The Nina Variations” του Steven Dietz ήρθε για πρώτη φορά στην χώρα μας στο Black Box του Θεάτρου 104 και θα διαρκέσει ως τις 11 Απριλίου. Ο Τρέπλιεφ και η Νίνα, κάθε Δευτέρα και Τρίτη, αποζητούν το ξεχωριστό κάθε φορά κοινό τους για να συναντηθούν ξανά, μέσα από 43 παραλλαγές της τελευταίας σκηνής του “Γλάρου” του Άντον Τσέχωφ.
Σημαντικό κομμάτι για να δημιουργηθεί μία παράσταση είναι και η μουσική. Η μουσική τόσο ως ήχος, αλλά και ως ανάσες. Θεωρείτε ότι πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια; Θα μπορούσε να σταθεί μία παράσταση χωρίς μουσική;
Εν αρχή, πρέπει να διαχωρίσουμε τη μουσική από τη μουσικότητα. Χωρίς μουσική μπορούν να γίνουν πολλά πράματα, χωρίς μουσικότητα όμως τίποτα. Δεν πιστεύω απλά ότι είναι από τα σημαντικότερα κομμάτια μιας παράστασης, θεωρώ ότι είναι το σημαντικότερο. Είναι, ακριβώς όπως λέτε, σαν την ανάσα… ο Θεός Ρυθμός που λέει και ο δάσκαλος μου, και χωρίς ανάσα ή με ένα λαχάνιασμα ή με άσθμα κάτι δεν λειτουργεί όπως θα έπρεπε. Πρέπει να είναι καλοκουρδισμένη. Από κει και πέρα όσον αφορά την μουσική ως μουσική είναι για μένα ένα από τα πιο ύπουλα πράματα στο θέατρο. Για δύο λόγους. Υπάρχουν κείμενα που έχουν τέτοια μουσικότητα, τέτοιο ρυθμό και ορμή, όπως ο Πίντερ ή ο Μπέκετ για παράδειγμα που το να τονίσεις ή να υπογραμμίσεις κάτι με μουσική κατά την άποψη μου δεν χρειάζεται καν. Υπάρχει η μουσική του κειμένου, τι παραπάνω χρειάζεται; Από την άλλη η μουσική μπορεί να λειτουργήσει παραπλανητικά. Είναι κάτι που στον καθένα μας μπορεί και προκαλεί διαφορετικά συναισθήματα, σχετίζεται και ενεργοποιεί διαφορετικά κέντρα και μνήμες, άμα δεν είναι κάτι πραγματικά απαραίτητο είναι καλύτερα να αποφεύγεται νομίζω, μπορεί να βοηθήσει αλλά μπορεί να προξενήσει και πολλά προβλήματα.
Η σύλληψη μίας ιδέας σας γίνεται συνήθως μέσα από τα ταξίδια σας; Η “NINA” ήρθε κατόπιν του ταξιδιού σας στην Αργεντινή. Πως καταλαβαίνετε ότι ήρθε η ώρα να μπείτε ξανά στην διαδικασία για μία νέα δημιουργία; Τι είναι αυτό που σας οδηγεί στην πληρότητα;
Συνήθως μια ιδέα ή μια νέα δημιουργία γεννιέται από την ανάγκη να πεις κάτι, πιστεύω, να μοιραστείς. Σίγουρα ένα ταξίδι ή η επαφή με μια διαφορετική κουλτούρα είναι βοηθητικά και αναζωογονητικά, αλλά σημασία έχει να θέλεις να πεις κάτι, σε σχέση με ‘σένα και τη θέση σου στον κόσμο. Η ίδια η ζωή σε παρακινεί να μην κάθεσαι, να μην είσαι θεατής της.
Μπορεί οι καιροί να είναι δύσκολοι και η τέχνη να έχει υποστεί την δική της κρίση, παραγωγές όμως συνεχίζουν να υπάρχουν. Θεωρείτε ότι είναι εξίσου δημιουργικές με το παρελθόν; Υπάρχει το ίδιο μεράκι για την νέα δημιουργία;
Φυσικά και υπάρχει θέληση για δημιουργία. Μου είναι πολύ δύσκολο να πιστέψω πως όλος αυτός ο τεράστιος αριθμός παραστάσεων και ανθρώπων, από νέους ανθρώπους με δική τους χρηματοδότηση, με κόπους και στερήσεις, με τρομακτική δουλειά και αυτοθυσία πολλές φορές, γίνεται μόνο και μόνο από τη ματαιοδοξία του «να παίξω». Υπάρχει μεγάλος αναστοχασμός, κέφι και χαρά αλλά και αναζήτηση από τους ανθρώπους τουλάχιστον της γενιάς μου και τους νεότερους. Ο τρόπος διαφέρει με το παρελθόν.
Ερχόμενος κανείς στο “Θέατρο 104” κι εφόσον έχει παρακολουθήσει τον Τρέπλιεφ και τη Νίνα, τι είναι αυτό που θα έχει κερδίσει φεύγοντας από αυτό, ανεξαρτήτως του θεάματος;
Το μόνο σχεδόν σίγουρο, αν κρίνουμε από τις αντιδράσεις που έχουμε δει, είναι ότι θα συγκινηθεί, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Η συγκίνηση στον κάθε ένα λειτουργεί διαφορετικά.
Να αναμένουμε κάποιο επόμενο ταξίδι σας ή έχετε ήδη κάποια πλάνα για την επόμενη δουλειά σας; Πρόκειται για κάτι ανακοινώσιμο για τους πιστούς σας ακόλουθους;
Υπάρχουν κάποια πλάνα αλλά όπως τα πάντα αυτό το διάστημα, είναι όλα στον αέρα.
Για να ενημερωθείτε για την παράσταση “ΝΙΝΑ” στο Θέατρο 104, κάντε κλικ ΕΔΩ