Λεϊσμανίαση- Καλααζάρ
του Λάζαρου Καρανάσιου (Κτηνίατρος)
Λεϊσμανίαση, ο ιατρικός όρος που χρησιμοποιείται για την κατάσταση ασθένειας γνωστή ως καλααζάρ που προκαλείται από το πρωτόζωο παράσιτο Leishmaniainfantum, μπορεί να χαρακτηριστεί από δύο τύπους ασθενειών σε σκύλους:
Δερματική μορφή
Σπλαχνική μορφή
Η λοίμωξη αποκτάται όταν θηλυκές σκνίπες( φλεβοτόμος) μεταδίδουν τις προμαστιγωτές μορφές του παρασίτου μέσω τσιμπήματος στο ζώο. Η περίοδος επώασης από τη μόλυνση με τα συμπτώματα είναι μεταξύ ένα μήνα έως πολλά χρόνια. Σε σκύλους, απλώνεται πάντα σε όλο το σώμα και στα περισσότερα όργανα. Η νεφρική ανεπάρκεια είναι η πιο κοινή αιτία θανάτου και σχεδόν όλα τα μολυσμένα σκυλιά αναπτύσσουν σπλαγχνική νόσο. Δεν υπάρχει ηλικία, φύλο ή προτίμηση φυλής. Τα κύρια όργανα που επηρεάζονται είναι το δέρμα, τα νεφρά, ο σπλήνας, το συκώτι, τα μάτια, και οι αρθρώσεις. Υπάρχει επίσης αντίδραση του δέρματος, με βλάβες και απώλεια τριχώματος καθώς και τάση για αιμορραγία. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η λεϊσμανίαση είναι μια ανθρωποζωονόσος , καθώς οι οργανισμοί μπορούν να κοινοποιηθούν και στους ανθρώπους.
Συμπτώματα και Είδη
Υπάρχουν δύο τύποι λεϊσμανίωσης που έχουν παρατηρηθεί σε σκύλους: δερματικές και σπλαχνικές. Κάθε τύπος επηρεάζει διάφορα μέρη του σώματος του σκύλου.
Σπλαγχνική- επηρεάζει τα όργανα της κοιλιακής κοιλότητας
Σοβαρή απώλεια βάρους -Απώλεια της όρεξης (ανορεξία)- Διάρροια -Εμετός -Αιμορραγία από τη μύτη- Δυσκολία στην άσκηση.
Δερματικές – επηρεάζει το δέρμα
Υπερκεράτωση – υπερβολική επιδερμική προεκβολή με πάχυνση, αποχρωματισμός (απώλεια του χρώματος του δέρματος) και το σκάσιμο του ρύγχους και των πελμάτων.
Αλωπεκία – ξηρό, εύθραυστο τρίχωμα με συμμετρική τριχόπτωση
Τα οζίδια συνήθως αναπτύσσονται στην επιφάνεια του δέρματος.
Ασυνήθιστα μακρά ή εύθραυστα νύχια σε ορισμένους ασθενείς
Άλλα σημεία και συμπτώματα που σχετίζονται με λεϊσμανίαση περιλαμβάνουν:
Λεμφαδενοπάθεια – νόσος των λεμφαδένων με αλλοιώσεις του δέρματος σε 90% των περιπτώσεων
Ισχνότητα
Σημάδια νεφρικής ανεπάρκειας – υπερβολική ούρηση, υπερβολική δίψα
Εμετός
Νευραλγία – επώδυνη διαταραχή των νεύρων
Πόνος στις αρθρώσεις
Φλεγμονή των μυών
Βλάβες οστεολυτικών – με σοβαρή απώλεια οστικής μάζας
Αιτίες
Ο ιός ταξιδεύει σε ενδημικές περιοχές (συνήθως τη Μεσόγειο), όπου ο σκύλος μπορεί να εκτεθεί σε σκνίπες, που είναι ο πιο συνηθισμένος τρόπος για να προσβληθεί από τη λοίμωξη. Ωστόσο, η λήψη μιας μετάγγισης από άλλο μολυσμένο ζώο μπορεί επίσης να οδηγήσει σε λεϊσμανίαση.
Διάγνωση
Ο κτηνίατρος, αφού ενημερωθεί από τον ιδιοκτήτη για το πλήρες ιστορικό και τα συμπτώματα του ζώου, θα εκτελέσει μια γενική κλινική εξέταση, προβαίνοντας σε εργαστηριακές εξετάσεις. Ειδικότερα: αιματολογικές- γενική αίματος, βιοχημικές εξετάσεις, ειδική ορολογική εξέταση Leishmania– , ανάλυση ούρων, καθώς και παρακέντηση λεμφαδένων (FNA).
Η πρόληψη της μετάδοσης με τη μείωση του αριθμού των τσιμπημάτων της σκνίπας είναι ο στόχος των παρασιτοκτόνων με εντομοαπωθητική δράση. Ο στόχος του εμβολίου, όπως και κάθε άλλου εμβολίου είναι να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα του σκύλου και να τον προστατεύσει από τη νόσο «εκ των έσω». Ο συνδυασμός και των δύο είναι ο καλύτερος τρόπος προστασίας και το εμβόλιο ενισχύει την άμυνα του σκύλου, ακόμα και αν τσιμπηθεί.
Το πλήρες εμβολιακό πρόγραμμα περιλαμβάνει τρεις δόσεις σε μεσοδιαστήματα τριών εβδομάδων και παρέχει στο σκύλο σας μια μακροχρόνια εσωτερική άμυνα ενάντια στη νόσο. Μόνο ένας ετήσιος επανεμβολιασμός είναι απαραίτητος, ώστε να διατηρηθεί η άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος του σκύλου σας, ενάντια της λεϊσμανίωσης.
Μπορούν να εμβολιαστούν όλοι οι σκύλοι;
Ο εμβολιασμός μπορεί να γίνει στους περισσότερους σκύλους ηλικίας μεγαλύτερης των έξι μηνών, οι οποίοι είναι ελεύθεροι από μολυσματικές νόσους, συμπεριλαμβανομένης και της λεϊσμανίωσης.
Μπορεί το εμβόλιο να είναι επιβλαβές για τον σκύλο μου;
Όλα τα φάρμακα έχουν οφέλη και κινδύνους. Συμβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας αναφορικά με τους εμβολιασμούς.
Ποια είναι η καταλληλότερη στιγμή να ξεκινήσω τον εμβολιασμό;
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη εποχή για να εμβολιάσετε το σκύλο σας, έναντι της λεισμανίωσης. Εφόσον ζείτε στη νότια Ευρώπη, τότε θα πρέπει να εμβολιάσετε τον σκύλο σας το συντομότερο δυνατό.
Γιατί ο επανεμβολιασμός είναι σημαντικός;
Όπως και στα περισσότερα εμβόλια, το ανοσοποιητικό σύστημα χρειάζεται τακτικές υπενθυμίσεις ή ειδική ενεργοποίηση, έναντι μιας μόλυνσης. Το πλήρες εμβολιακό σχήμα, που περιλαμβάνει και έναν ετήσιο επανεμβολιασμό, διασφαλίζει ότι ο σκύλος σας έχει μια μακροχρόνια εσωτερική άμυνα έναντι της ασθένειας.
Μετά τον εμβολιασμό ο σκύλος μου παραμένει «φορέας» του παρασίτου;
Το εμβόλιο μειώνει σημαντικά τις πιθανότητες όχι μόνο να εκδηλώσει ένας σκύλος τη νόσο, αλλά και να είναι «ασυμπτωματικός φορέας». Οι σκύλοι που θα προστατευθούν από το εμβόλιο δεν παραμένουν «φορείς» και δεν μεταδίδουν τη νόσο σε άλλους σκύλους.
