ιστορίες της διπλανής πόρτας
…στην οποία δεν ξέρεις ποιος μένει!
_____________________________
“κράτα ένα ψέμα για το τέλος”
γράφει ο Νίκος Μήτσας
Πρώτη του μήνα. Πρώτη του Απρίλη. Πρώτη του δικαιολογημένου ψέματος, για το οποίο δεν έχεις καμία ενοχή. Μπορείς να κοροϊδέψεις, να ξεγελάσεις, αλλά και να γελάσεις πίσω απ’ την πλάτη του άλλου και κανείς να μη σου πει κουβέντα.
…
Ότι δηλαδή αυτήν τη μέρα περιμένουμε για να τα κάνουμε όλα αυτά;! Όλες τις υπόλοιπες είμαστε υποδείγματα ειλικρίνειας και φιλαλήθειας! Αλλά τέλος πάντων… άντε και είμαστε σου λέω εγώ! Άντε και όλες τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου δεν λέει το στοματάκι μας ούτε το παραμικρό, το τόσο δα ψεματάκι. Αυτό -αναρωτιέμαι τώρα εγώ- άραγε είναι πάντοτε τόσο καλό;
Όχι, δεν ήμουνα ποτέ υπέρ του ψέματος και της κοροϊδίας. Ανεξαρτήτως Πρωταπριλιάς θέλω να πω. Στις υπόλοιπες μέρες του χρόνου. Πάντα ήμουν υπέρ αυτών των –γελοιωδέστατων, ομολογουμένως- ρητών που μας έμαθαν οι παλαιότεροι, όπως «η αλήθεια πάει μπροστά», ή και αυτών που μάθαμε στο σχολείο, τύπου «όποιος λέει ψέματα πέφτει μες στα αίματα» (αν και πάντα μου έκανε λίγο “γκραν γκινιόλ” αυτό -ποτέ δεν κατάλαβα γιατί το λένε στα παιδάκια). Όλα τα πράγματα όμως έχουν και τα όριά τους.
Και κάπου εδώ έρχεται η σύγχρονη ψυχολογία για να καταστρέφει και εμάς και τα όριά μας. Γιατί υποστηρίζει, και μάλιστα με σθένος, ότι πρέπει να είμαστε ειλικρινείς, να λέμε πάντα την αλήθεια, να μην κοροϊδεύουμε και να είμαστε ανά πάσα στιγμή ο εαυτός μας. Και δίκιο έχει ασφαλώς! Δε μας καταστρέφει αυτή, κακά τα ψέματα -για να μην ξεφεύγουμε και απ’ το θέμα μας- το κεφάλι μας το κλούβιο είναι που μας καταστρέφει. Γιατί, ok, το ‘χει το δίκιο της κι αυτή, υπέροχο πράγμα η αλήθεια! Αλλά σε ένα γενικότερο πλαίσιο…! Όλα αυτά τα τσιτάτα, βλέπετε, είναι πολύ εύκολα παρεξηγήσιμα κι εμείς μάλλον πέσαμε στην παγίδα και τα παρεξηγήσαμε. Δυστυχώς, σε κάτι τέτοιες προτροπές βρήκαν πάτημα όλοι αυτοί που ψάχνουν αφορμή να βγάλουν προς τα έξω τον κακό τους εαυτό και να φέρνουν σε δύσκολη θέση τον κόσμο γύρω τους.
Όλες αυτές οι απόψεις είναι πολύ γενικές και, όπως κάθε πράγμα σ’ αυτήν την όμορφη ζωή, θέλει να το φέρνεις στα μέτρα τα δικά σου αλλά και της στιγμής. Αν, π.χ., ο γεματούλης κολλητός σου ετοιμάζεται για ραντεβού και σε ρωτήσει «είμαι χοντρός;», μάλλον δεν είναι η κατάλληλη ευκαιρία να εξαντλήσεις τα όρια της ειλικρίνειας σου. Αν μια καλή σου φίλη, ας πούμε, παντρεύεται και δεις ότι φοράει το πιο κακόγουστο νυφικό της υφηλίου, μην απαντήσεις αρνητικά στην ερώτηση «είμαι όμορφη;». Ή αν κάποιος κλαίει γοερά από τύψεις για ένα λάθος που έχει κάνει, ε, ας μην τον επιβεβαιώσεις αν τον δεις να αναρωτιέται «είναι τραγικό αυτό που έκανα;».
Και όχι για να τους γεμίσεις ψέματα. Αλλά γιατί, εκείνη τη στιγμή, η αλήθεια δεν πρόκειται να βοηθήσει κανέναν παρά μόνο τον εγωισμό σου. Ο χοντρός δεν πρόκειται να αδυνατίσει μέχρι την ώρα του ραντεβού, το νυφικό θα είναι λίγο αργά για να αλλαχθεί εκείνη τη στιγμή και ο χρόνος φυσικά δε γυρίζει πίσω για να διορθώνει τα λάθη του κανένας από μας. Άρα μόνο πίκρα, θλίψη και όλα τα συναφή συναισθήματα θα σκορπίσεις γύρω σου.
Υπάρχουν τόσες άλλες στιγμές, άσχετες και ασήμαντες, κατά τις οποίες μπορείς να πεις στον κολλητό σου ότι θα του ‘κανε καλό μια δίαιτα (αν και δεν είναι πάντα ανάγκη να ζαλίζουμε τους άλλους με τα ελαττώματά τους) ή στην καλή σου φίλη ότι θα μπορούσε και να έχει βάλει κάτι που θα την κολάκευε ίσως πιο πολύ (αν και αυτό ακόμα δεν είναι απαραίτητο, εκτός κι αν χροοοοοόνια μετά κοιτάζετε μαζί τις φωτογραφίες του γάμου και γελάτε με τη λάθος επιλογή νυφικού) ή στον άλλον φίλο σου ότι αυτό που έχει κάνει μάλλον ήταν κομματάκι χοντρό (κι αυτό ίσως και μόνο στην περίπτωση που δεν το ‘χει πάρει καθόλου χαμπάρι).
Αλλιώς, μωρέ, η αλήθεια χάνει τον στόχο της. Αν η σύγχρονη ψυχολογία μας συμβουλεύει να τη λέμε, είναι για να νοιώθουμε καλύτερα εμείς και να κάνουμε και τους υπόλοιπους να νοιώθουνε καλά. Δε νομίζω δηλαδή ότι θα ένοιωθε κανείς ωραία αν λίγο πριν από το ραντεβού του τον έλεγαν χοντρό, λίγο πριν από τον γάμο του κακόγουστο και λίγο πριν κοπεί η ανάσα του απ’ τα αναφιλητά μ@λ@κ@. Και φυσικά ούτε εσύ θα ένοιωθες ωραία αν έλεγες αυτά στους άλλους και έβλεπες ότι μόνο καλό δεν τους κάνουν τελικά.
Εντάξει… δεν είπε βέβαια κανείς να φτάσεις και στην άλλη άκρη… μην παρεξηγηθούμε! Δεν είπαμε να λες συλφίδα τον χοντρό, αριστούργημα το νυφικό-τέρας και ανεπαίσθητο λαθάκι τη βλακεία του φίλου σου. Το να μη θες να σκορπίζεις πίκρα, θλίψη και όλα τα συναφή συναισθήματα στους άλλους, δε σημαίνει ότι τους γεμίζεις ψέματα. Άλλωστε η αλήθεια είναι κάπου στη μέση, όπως λέει και το άλλο τσιτάτο. Και ίσως τελικά να μην εννοεί την αλήθεια ως απόδειξη μιας πραγματικότητας, αλλά την αλήθεια ως αντίθετο του ψέματος. Ενός ψέματος που μπορεί και να είναι ισοδύναμο με μιαν αλήθεια με κακό timing.
Υ.Γ.: Κι αν ακόμα κάποιος θέλει εντέλει να την πει τη ρημάδα την αλήθεια, ας θυμάται πως έχει σημασία και ο τρόπος που τη λες… ας μην την μπλέκουμε με την αγένεια… είναι δύο τόσο διαφορετικές έννοιες…
