«ΥΠΑΡΧΩ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΛΕΡΩΝΩ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΜΟΥ»
Από τη Μαρία Μητροπούλου
FilmNoir. Μαύρη Ταινία. Σκοτεινοί και κυνικοί ήρωες. Ανεκπλήρωτοι πόθοι. Ζήλια. Γυναίκες δηλητήριο. Femme Fatale. Απιστία. Ιδιωτικοί ντετέκτιβ. Φόνοι. Γοητευτικοί απατεώνες. Μυστήρια και άθλια μπαρ. Ίντριγκες. Προδοσίες. Χαμηλοί φωτισμοί. Έντονες ασπρόμαυρες αντιθέσεις. Ιστορίες παρμένες από την περίοδο της ποτοαπαγόρευσης και της οικονομικής ύφεσης στην Αμερική. Ιστορίες εμπνευσμένες από την ηθική κατάπτωση του ανθρώπου του μεταπολεμικού κόσμου με τρανά δείγματα υπαρξιστικής φιλοσοφίας. Ιστορίες παρμένες από αστυνομικά μυθιστορήματα γεμάτες κίνδυνο και αμφιλεγόμενες καταστάσεις.
Ποτέ ο κίνδυνος δεν υπήρξε τόσο γοητευτικός όσο τον παρουσίασαν από τις αρχές της δεκαετίας του ’40 έως και το τέλος της δεκαετίας του ’60 (εντός και εκτός Αμερικής) οι Orson Welles, Fritz Lang, Jules Dassin, Alfred Hitchcock, François Truffaut, Luchino Visconti, Ντίνος Δημόπουλος, Γιάννης Μαρής και τόσοι άλλοι αξεπέραστοι σκηνοθέτες. Που από την ευφυΐα των πρώτων δημιουργήθηκε αυτό το ξεχωριστό είδος, το οποίο πήρε την ονομασία του απο τον Γάλλο κριτικό Nino Frank το 1946 και άξια το υπηρέτησαν οι μεταγενέστεροι. Αποδεικνύοντας πως «Το βάθος της ύπαρξης προηγείται της ουσίας», σύμφωνα με το φιλόσοφο Søren Kierkegaard. Ένας άλλος υπαρξιστής φιλόσοφος, ο Zan Pol Sartr είπε «Ο άνθρωπος είναι καταδικασμένος να είναι ελεύθερος. Καταδικασμένος γιατί δεν δημιούργησε, δεν έπλασε μόνος του τον εαυτό του. Ελεύθερος γιατί, από τη στιγμή που πετάχτηκε στον κόσμο, είναι υπεύθυνος για ό,τι κάνει», περιγράφοντας έξοχα τον προβληματισμό των ταινιών του είδους.
Ένας κόσμος παράλληλος. Ένας κόσμος που όσο σκοτεινός κι αν υπήρξε συναγωνίζεται ακόμα και σήμερα τους πιο «λαμπερούς». Γιατί τα αστέρια που τον απάρτισαν δεν έσβησαν, αλλά, αντιθέτως, σφράγισαν για πάντα το κινηματογραφικό στερέωμα. Ο αστερισμός “Film Noir” θα λάμπει πάντα πάνω από τα κεφάλια μας και θα μας μαγεύει με το ομιχλώδες φως του.
Καληνύχτα Gilda, καληνύχτα Mary, καληνύχτα Laura.
Καληνύχτα…. Αυτός ο κόσμος δε θ’ αλλάξει ποτέ.
