(Gr & En)
Συνέντευξη: George Alexandrakis
Με λίγα χρόνια στο ενεργητικό της ως φωτογράφος και όμως το αποτέλεσμα της δουλειάς της είναι άκρως εντυπωσιακό, με δυνατές θεματικές. Το γυμνό πολλές φορές χρησιμοποιείται για να κερδίσει το μάτι του θεατή, όμως στην προκειμένη περίπτωση η ουσία βρίσκεται στο μήνυμα που η νεαρή καλλιτέχνης θέλει να μεταφέρει. Η ίδια ξεπερνάει εμπόδια και τα μετατρέπει σε δημιουργία. Γιατί, η ζωή δεν χαρίζεται εύκολα και κάθε προσπάθεια αξίζει της προσοχής μας.
Μία φωτογραφική σειρά είναι απαραίτητο να συνοδεύεται από μία περιγραφή που να δίνει στοιχεία για την εξέταση από τον εκάστοτε θεατή-αναγνώστη ή αρκεί η εικόνα από μόνη της για να περαστεί το όποιο μήνυμα;
Δεν θέλω να δίνω εγχειρίδιο για την κάθε φωτογραφία, προτιμώ ο καθένας να δημιουργεί τη δική του ιστορία και επεξήγηση της εικόνας. Πάντα υπάρχει ένα ορισμένο θέμα το οποίο ακολουθώ κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του κάθε έργου. Το τελικό αποτέλεσμα δείχνει μόνο ένα κομμάτι του, αφήνοντας έτσι βήμα για την περιέργεια και τη φαντασία του θεατή. Θέλω να επιστήσω την προσοχή των θεατών σε ένα συγκεκριμένο αντικείμενο ή την εξέταση ενός θέματος , αλλά ταυτόχρονα αφήνω τον καθένα να επιλέξει τη δική του οπτική γωνία πάνω στο θέμα αυτό. Η δουλειά μου είναι πολύ συγκεκριμένη, αλλά και γενική ταυτόχρονα. Πιστεύω ότι κάθε φορά που κοιτάει κάποιος μια φωτογραφία βλέπει αρχικά τον εαυτό του και έτσι θα ήθελα να παραμείνει.
Σχεδόν 23 χρονών και ωστόσο πολλές δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά περιλαμβάνονται στο βιογραφικό. Πως αισθάνεσαι που η καριέρα σου πήρε ήδη την πορεία αυτή και που παρά το νεαρό της ηλικίας σου κατάφερες να κερδίσεις επάξια δημοσιεύσεις;
Νομίζω ότι ως επί το πλείστον αυτό είναι αποτέλεσμα της εικονικής μας εποχής. Το να προβάλλει κάποιος την δουλειά του και να λαμβάνει αναγνωρισιμότητα είναι πλέον πιο εύκολο από ποτέ. Μπορεί να δει κανείς το έργο σου σχεδόν σε όλο τον κόσμο μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, αν βέβαια δε χαθεί και περάσει απαρατήρητο μέσα στον τεράστιο όγκο όλων των άλλων περιεχομένων που κυκλοφορούν συνεχώς στο διαδίκτυο. Οφείλω να ομολογήσω ότι είμαι ευγνώμων που έλαβα τις περισσότερες δημοσιεύσεις, ακόμα και θέσεις εργασίας, εξαιτίας των κοινωνικών μέσων δικτύου, από τα οποία άρχισα να παρουσιάζω την δουλειά μου. Είναι ένα σημαντικό εργαλείο για εμάς τους νέους ανθρώπους, το οποίο μας επιτρέπει να έχουμε οι ίδιοι τη διαχείριση και παραγωγή της δουλειάς μας, αλλά φυσικά, δε γίνεται να λαμβάνεται και πάρα πολύ σοβαρά. Η ανταλλαγή ιδεών και η δημοσίευση των αποτελεσμάτων της είναι ένα σημαντικό μέρος της δημιουργικής μου διαδικασίας.
Αν δεν έχουμε δει κάτι, πρακτικά δεν υπάρχει. Μόνο όταν δημοσιεύεται το αποτέλεσμα της δουλειάς μου θεωρώ ότι έχω ολοκληρώσει το έργο μου, ώστε να προχωρήσω στο επόμενο. Δημιουργώ σύμφωνα με την αλληλεπίδρασή μου με το θέμα και το κοινό. Η τέχνη θα πρέπει να συνδέεται με την πραγματικότητα, ακόμη και αν δεν πρόκειται για άμεση απεικόνισή της. Η δουλειά μου μπορεί να είναι μια μυθοπλασία, αλλά βασίζεται στην αλήθεια.
Όταν δημιουργείς μία φωτογραφική σειρά, μπορείς να προβλέψεις το τελικό αποτέλεσμα ή σε ενδιαφέρει κυρίως η ακριβής υλοποίηση αυτού που έχεις ήδη φανταστεί και το αφήνεις να εξελιχθεί;
Ό, τι κάνουμε ξεκινάει με μια ιδέα, αλλά στη δική μου περίπτωση, αυτή η ιδέα δε γεννιέται ποτέ ολοκληρωμένη, αναπτύσσεται κατά τη διαδικασία, καθώς το έργο και ο τρόπος σκέψης μας αλλάζει αυθόρμητα. Προτιμώ να αφήνω χώρο στη δημιουργικότητα και στα απρόοπτα, παρά να ακολουθώ αυστηρά το αρχικό μου σχέδιο.
Συνήθως ξέρω τι θέλω να πετύχω, ωστόσο είμαι ευέλικτη στον τρόπο που θα το υλοποιήσω. Το αποτέλεσμα δεν είναι ποτέ απόλυτα ίδιο με το αρχικό μου όραμα, αλλά αυτό είναι που με ενθουσιάζει σε αυτήν τη δουλειά. Ποτέ δεν ξέρεις που θα καταλήξεις.
Γυμνά σώματα με αλληγορικές αναφορές που συνδέονται μεταξύ τους αρμονικά εμπεριέχονται στη δουλειά σου. Πιστεύεις πως το σώμα, πέρα της γύμνιας -η οποία αποτελεί ταμπού για αρκετούς πολιτισμούς- μπορεί να δώσει κάτι βαθύτερο πέρα από την προφανή εικόνα;
Χρησιμοποιώ το γυμνό στο φυσικό του πλαίσιο κι όχι στο σεξουαλικό. Στη δουλειά μου, το γυμνό αντιπροσωπεύει την ανθρωπότητα. Το χρησιμοποιώ ως τρόπο ενοποίησης των ανθρώπων, με την εξάλειψη κάθε ταξινόμησης που δημιουργείται από τα ρούχα μας. Αυτά βοηθούν στο να διακρίνει κάποιος πού και πότε ζούμε, ποιες είναι οι προτιμήσεις μας, ακόμη και την κοινωνική μας τάξη. Έχουμε δημιουργήσει έναν συγκεκριμένο χαρακτήρα, ορατό για τον εξωτερικό κόσμο, ωστόσο χωρίς όλα αυτά είμαστε απλά άνθρωποι. Πιστεύω ότι οι περισσότεροι από εμάς φοβούνται τον αληθινό τους εαυτό γιατί είναι εύθραυστος κι ευάλωτος.
Το γυμνό αποτυπώνει την εποχή μας; Μεταφορικά, απεικονίζει την απογύμνωσή μας μπροστά στους ισχυρούς, κάνοντάς μας ανίσχυρους, δίνοντας ωστόσο μία άλλη δυναμική καθώς τα γυμνά σώματα ενώνονται απέναντι σε μία κοινωνία;
Με ενδιαφέρουν οι καταστάσεις στις οποίες οι άνθρωποι χάνουν τον έλεγχό τους και δεν συμπεριφέρονται πλέον ως μονάδες. Αυτά τα πρότυπα συμπεριφοράς απλοποιούνται σε χειρονομίες του σώματος, οι οποίες δημιουργούν τη σύνθεση. Το γυμνό μπορεί να προσελκύσει την προσοχή ακόμη και αν αυτό δεν είναι ο κύριος σκοπός του. Για να διατυπώσω ένα θέμα, προσπαθώ συνήθως να δημιουργήσω ισχυρή αισθητική, η οποία δεν θα πρέπει να αντικαταστήσει, αλλά να ενισχύσει το έργο μου.
Το 2012 έκανες μια εγχείρηση στα μάτια που επηρέασε αρκετά τη ζωή σου. Αποτέλεσε αλήθεια λόγο για την ενασχόλησή σου με μια τέχνη που βασίζεται στην όραση;
Οπωσδήποτε! Έκανα την επέμβαση στα μάτια μου μετά από πολλά χρόνια που έπασχα από ισχυρή μυωπία. Ξεκίνησα με τη φωτογραφία λίγους μήνες αργότερα. Θυμάμαι την πρώτη ημέρα μετά την επέμβαση, όταν μου επέτρεψαν να βγω έξω. Μόνο τότε ανακάλυψα τι σημαίνει να βλέπεις πραγματικά τον κόσμο σε όλο το εύρος χρωμάτων και με την παραμικρή λεπτομέρεια. Κρατάω μέχρι και σήμερα αυτήν την έκπληξη που αισθάνθηκα εκείνη την ημέρα. Είμαι σε συνεχή αναζήτηση έμπνευσης. Την οποία αμέσως μεταφράζω στις δικές μου εικόνες.
Ποια είναι η μεγαλύτερη σου φοβία, αν φυσικά έχεις, ως καλλιτέχνης;
Δεν θεωρώ τον εαυτό μου καλλιτέχνη. Είμαι απλά ένας άνθρωπος που γοητεύεται και παρακινείται από την εμμονή για τη σύλληψη του οράματός του. Φοβάμαι ότι δεν θα είμαι σε θέση να το ξανακάνω. Φοβάμαι πως δε θα μπορώ να προχωρήσω περαιτέρω και ότι δεν θα αναπτύξω αρκετά γρήγορα τις δεξιότητές μου. Αμφιβάλλω συνεχώς για την δουλειά μου, καθώς και για τα κίνητρα και τον σκοπό της. Φοβάμαι ότι μπορεί να χάσω την πορεία μου, αλλά κι επίσης ότι μπορεί να με καταστρέψει. Φοβάμαι να σταματήσω έστω και για ένα λεπτό. Είναι σχεδόν αδύνατον πλέον. Αλλά δεν φοβάμαι την αποτυχία, εφ’ όσον μπορώ να μάθω από αυτήν και να προχωρήσω. Ακόμη και αν αυτό με τρομάζει, κάθε πρόκληση και εμπειρία που μπορεί να με πάει παραπέρα είναι ευπρόσδεκτη. Θέλω να πάω ψηλότερα και να εμβαθύνω περισσότερο την ίδια στιγμή. Θέλω να δημιουργήσω μια ισχυρή, αλλά ειλικρινή δουλειά και να είμαι πλήρως παρών σε αυτό. Θέλω να εξακολουθώ να έχω κριτική σκέψη, αλλά να μη χάσω ποτέ το πάθος μου.
Τι δεν θα φωτογράφιζες ποτέ ή τι δεν θα ήθελες να συμπεριλάβεις σε κάποιο φωτογραφικό σου project;
Παράλληλα με τις πανεπιστημιακές μου σπουδές, κερδίζω τα προς το ζην με τη φωτογραφία κι έτσι έχω συνηθίσει το γεγονός να μη συμφωνώ με το 100% αυτών που κάνω. Υπάρχουν μερικά πράγματα που δεν θα δεχόμουν να αναλάβω αυτήν τη στιγμή, αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει με το χρόνο και την προσωπική μου ανάπτυξη. Θα δούμε.
Πως είναι η Σλοβακία όσον αφορά την παιδεία των πολιτών της σε θέματα που άπτονται της τέχνης; Είναι μία χώρα που δίνει ευκαιρίες στους καλλιτέχνες ή τους αναγκάζει να μεταναστεύσουν, προκειμένου να αισθανθούν πιο ελεύθεροι και να έχουν καλύτερες προοπτικές;
Οφείλω να ομολογήσω ότι οι περισσότεροι από τους νέους δημιουργικούς ανθρώπους εγκαταλείπουν τη χώρα για έναν λόγο: δεν υπάρχει αρκετή υποστήριξη για καλλιτεχνικά και πολιτιστικά έργα και υπάρχει έλλειψη ανοιχτόμυαλης στάσης απέναντι στην κοινωνία. Οι νέοι άνθρωποι γνωρίζουν ότι είναι οι μόνοι που μπορούν να αλλάξουν την κατάσταση, αυτό όμως μπορεί να αποτελέσει μια μακρά πάλη. Κατά τη γνώμη μου, η Σλοβακία έχει πρόβλημα με την αποδοχή της πραγματικής πολιτιστικής της ταυτότητας. Αντί να εκτιμάται και να αναπτύσσεται ό, τι ήδη έχουμε, υπάρχει μια ανεπιτυχής προσπάθεια να μοιάσουμε σε κάτι που δεν θα γίνουμε ποτέ. Η δουλειά και το όραμά μου είναι έντονα επηρεασμένα από την καταγωγή μου και πιστεύω ότι ακόμη και οι άνθρωποι που φεύγουν από τη χώρα για να βρουν καλύτερες συνθήκες ή έμπνευση, πάντα επανέρχονται με πολλή ενέργεια και νέες ιδέες.
Όπως κάθε σχέση, έτσι κι αυτή είναι μια σχέση δούναι και λαβείν. Αν καταστρέψουμε τις ρίζες μας, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να αναπτυχθούμε.
info:
Για περισσότερες φωτογραφίες της Evelyn στο τεύχος Σεπτεμβρίου 2015 – More Photos in September issue of City Code…
english
Evelyn Bencicova – Photographer
Interview: George Alexandrakis
With not many years of photography under her belt, yet the result of her work is extremely impressive with powerful themes. The naked is often used to win the eye of the beholder, but in this case, the substance is found in the message that the young artist wants to convey. She overcomes obstacles and converts them into creation. And as life is not given to us easily, every effort deserves our attention.
Is it necessary for a photographic collection to be accompanied by a description that gives clues to your viewers about the messages you want to convey through your photos or do you think that the outcome should talk itself?
I don’t want to give a manual to each picture but rather prefer people to create their own story and explanation of the image. There is always a certain topic which I follow throughout the development of every project. The final work is showing just fragment of it, leaving pace for curiosity and imagination of the viewer. I want to draw on a subject or address a question but let everyone to choose his or her own perspective. My work is very personal and general at the same time. I believe that every time when you look at the picture you see yourself on the first place. I want to keep it this way.
You are almost 23 years old and yet several publications in international journals are included in your resume. How do you feel that your career went that way and despite your young age you managed to get so many publications?
I think it is mostly about this virtual era. To showcase your work and get reaction is easier than ever before. It can be seen almost everywhere around the world within seconds, of course if it doesn’t get lost and unnoticed in the huge amount of other content which is constantly circulating on the internet. I have to admit that I’m thankful to get most of the publications and even jobs because of social media where I began to present my work. It is a great tool for young people like us to create their own management and production but of course it cannot be taken too seriously. Sharing ideas and publishing of the results is a crucial part of my creative process.
What has not been seen practically does not exist. Only when the result is out I consider the work to be finished so I can move to another one. I create the project as my interaction with the topic and the audience. Art should be connected to reality even if it is not directly portraying it. My work may be a fiction but it is based on truth.
While in the process of creating a photographic collection, are you able to foresee the final outcome or are you mainly interested in recreating accurately what you have already imagined and you let it flow?
Everything we do starts with the idea but in my case, this idea is never born finished. It develops in the process as the project and our way of thinking is changing spontaneously. I prefer to leave some space for creativity and accident instead of strictly following complete concept.
Usually I know what I want to achieve but I’m flexible in the way how to do it. The result is never fully consistent with original vision but that is also creating the excitement which I love about this work. You never really know what you will get.
Naked bodies with allegorical references, linked together in harmony, can be sometimes seen in your photos. Do you think that the human naked body -still a taboo for several cultures- can convey a deeper meaning beyond the obvious?
I’m using nudity in its natural, not sexual context. In my series it represents humanity. I use it as the way to unify the people by erasing any classification created by clothing. Clothes help us to distinguish where and when we live, what our taste and social status is. We create a certain character, visible to the outer world, but without all this we are just human. I believe that most of us are scared of ourselves, we are scared of this fragility and vulnerability of our truth self.
Does nudity capture our era? Is it like a metaphorical striptease in front of the most powerful people that leads to our weakening? If so, is there a different dynamic when many naked bodies unite against a society?
I’ m interested in situation when people lose their control and don’t behave like individuals anymore. These patterns of behaviour are simplified into body gestures creating the composition. Nudity may attract the attention even if it is not its main purpose. To deliver a topic I usually try to create powerful aesthetic which should not replace but strengthen the concept.
In 2012 you underwent eye surgery which was quite influential in your life. Was this one of the reasons you turned to an art which is based on vision?
Definitely! I had eye surgery after many years of suffering strong myopia (short-sightedness). I started with photography a few months afterwards. I remember the first day after surgery when I was allowed to go outside. Only then I discovered what it means to really see the world with an infinite colour range and a great amount of details. I keep this astonishment till this day. I’ m constantly searching for inspiration and immediately translating it to my own visuals.
Which is your biggest fear, if any, as an artist?
I don’t consider myself to be an artist. I’m just a person driven by fascination to a total obsession for capturing my vision. I’m afraid I would not be able to do that again. I’m afraid I would not progress further and I’m afraid that I won’t develop my skills fast enough. I’m constantly doubting our work, its motivation and purpose. I’m scared that I might lose my drive but also that it can destroy me. I’m afraid of stopping even for a minute. It is almost not possible anymore. But I’m not afraid of failing as long as I can learn from it and move on. Even if it scares me, I wish for every challenge and experience which may bring me further. I want to go higher and deeper at the same time. I want to create strong but sincere work, to be fully present in it. I wish to stay critical but never lose my passion.
Is there anything that you would never shoot or anything that you’d never want to include in a photo project of yours?
Next to university studies I’m also earning my living with photography, so I’m quite used to the fact that I cannot 100% agree with everything I do. There are a few things I would not accept now but that can change over the years and during my personal development. We will see.
How would you describe Slovakia regarding the education of people on art issues? Is it a country that gives opportunities to artists or are they forced to emigrate in order to feel more free and have better opportunities?
I have to admit that most of the young creative people are leaving the country for a reason. There is not enough support for art and cultural projects but also lack of open-minded attitude in regular society. People from young generations know that they are the ones able to change this situation but that might be a long struggle. In my opinion, Slovakia has a problem with accepting its real cultural identity. Instead of appreciating and developing what we already have, there is an unsuccessful effort to look like something what we will never be. My work and vision is strongly influenced by my origin and I believe that even the people who travel and leave the country often for better conditions or inspiration always come back with new energy and ideas. Like every relationship, this one is also about taking and giving. If we destroy our roots, we cannot grow.
info: