Συνέντευξη: Γιώργος Αλεξανδράκης
Μιλήσαμε με την Beth Hart, με αφορμή τη συναυλία της στην Τεχνόπολη, Αθήνα στις 30 Ιουνίου, αλλά και τη νέα της δισκογραφική δουλειά που κυκλοφόρησε τον προηγούμενο μήνα, με τον τίτλο “Better than Home” -ένα άλμπουμ που ‘ζωντανεύει’ την Janis Joplin, με την ιδιαίτερη χροιά της φωνής της, τους στίχους με νόημα και τις ωραίες μελωδίες.
Αυθόρμητη, χωρίς να έχει λόγο να κρύψει κάτι, γρήγορα ανταποκρίθηκε στο κάλεσμά μας και μας μίλησε με απόλυτη ειλικρίνεια, κάτι που ξεχωρίσαμε στην ηχογραφημένη συνέντευξη που μας έστειλε.
Οι δύσκολες στιγμές ή οι δαίμονες του παρελθόντος όπως τις αποκαλείτε, πως μπορούν να αποτελέσουν κινητήρια δύναμη για δημιουργία ή για καλλιτεχνική ωρίμανση;
Δεν πιστεύω ότι οι δαίμονες φεύγουν από τη ζωή για πάντα. Δεν νομίζω ότι και τα φαντάσματα φεύγουν για πάντα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να σε τρομοκρατούν και να σε κάνουν να το βάλεις στα πόδια. Νομίζω ότι όσο μεγαλώνεις και γίνεσαι σοφότερος, όσο κάνεις ψυχοθεραπεία ή προσεύχεσαι ή ό,τι άλλο κάνεις, αρχίζεις να καταλαβαίνεις ότι εσύ ο ίδιος έχεις τον έλεγχο και όχι τα φαντάσματα και οι δαίμονες. Ο καθένας ξεχωριστά γνωρίζει τι είναι αυτό που τον κάνει να απελπίζεται.
Γνωρίσατε και συνεχίζετε να γνωρίζετε την αποδοχή του κόσμου, την παγκόσμια αναγνώριση. Με ποιο τρόπο χρησιμοποιήσατε την καλλιτεχνική σας υπόσταση, προκειμένου να ευαισθητοποιήσετε πάνω σε κοινωνικά θέματα;
Είναι πολύ σημαντικό για μένα να μιλάω για τις δυσκολίες που έχω συναντήσει. Νιώθω ευλογημένη που είχα δυσκολίες, εννοώντας πως οι δυσκολίες είναι αυτές που έχουν επιφέρει την επίγνωση σε πολλές καταστάσεις. Για παράδειγμα, ο εθισμός μου στα ναρκωτικά. Τον έζησα, ντράπηκα και ένιωσα ότι ντρόπιασα την οικογένεια μου, τους φίλους μου και τον ίδιο μου τον εαυτό. Και ήταν πολύ δύσκολο να συγχωρήσω τον εαυτό μου. Προσπάθησα να το ξεπεράσω και δεν έκανα πίσω. Μέσα από αυτή την προσπάθεια, είδα ότι είμαι ένα όμορφο ανθρώπινο πλάσμα και τα ανθρώπινα πλάσματα περνάνε τέτοιες δυσκολίες. Τα ανθρώπινα πλάσματα μερικές φορές ‘πέφτουν’ και χάνονται, αλλά αυτό είναι απολύτως ΟΚ. Είναι μέρος της ζωής. Κανείς δε μπορεί να κατηγορηθεί γι’ αυτό. Αν πάρεις πάνω σου το φταίξιμο δεν θα οδηγηθείς παρά μόνο στο θυμό και τη δυσαρέσκεια. Το να είσαι θυμωμένος και δυσαρεστημένος είναι η πίκρα της ζωής και εγώ δεν θέλω καθόλου πίκρα στη ζωή μου. Αντίθετα, θέλω η ζωή μου να είναι γεμάτη ευγνωμοσύνη. Βεβαίως, όπως όλοι, θέλω να είμαι ευτυχισμένη και ήρεμη, αν και γνωρίζω ότι είναι αδύνατον να είμαι όλα αυτά για πάντα. Είναι όμως υπέροχο να ζεις στιγμές ευτυχίας και ηρεμίας. Να γνωρίζεις ότι, αν και δεν θα κρατήσουν πολύ, μπορείς να ζεσταθείς στο φως τους και όταν σβήσει το φως τους, τότε θα σημαίνει ότι έχει έρθει η ώρα για ένα ακόμη μάθημα ζωής.
Όσον αφορά την ευαισθητοποίηση του κόσμου, είναι επίσης πολύ σημαντικό για μένα να μιλήσω για τη διπολική διαταραχή, μια νοητική ασθένεια όπου η θνησιμότητα είναι πολύ πιθανή. Κι όμως είμαι ζωντανή, παίρνω τα φάρμακα μου, έχω έναν πολύ καλό γιατρό, μεγάλη πίστη στο Θεό, προσεύχομαι τακτικά και έχω μάθει τι πρέπει να τρώω, τι να πίνω και τι όχι, για να μη διαταράσσω τη χημική ισορροπία του εγκεφάλου μου. Πιστεύω ότι είναι μια πολύ σημαντική ιστορία ελπίδας και τη μοιράζομαι μαζί σας.
Τελικά ποια είναι η αποστολή του κάθε καλλιτέχνη εκτός από το να παράγει τέχνη; Ποια η δική σας αποστολή;
Δεν μπορώ να μιλήσω για άλλους καλλιτέχνες, αλλά για μένα είναι να φτάσω στον πυρήνα της αλήθειας και να τον μοιραστώ. Πιστεύω ότι είναι σημαντικό να μοιράζεσαι την αλήθεια κάθε ανθρώπου. Να αντικατοπτρίζεις τα αισθήματά σου για τον κόσμο, για σένα, για την αγάπη, για το μίσος, για το φόβο, για την πίστη με ειλικρίνεια. Είναι ένας υπέροχος τρόπος να έρθουν οι άνθρωποι πιο κοντά ο ένας στον άλλο. Να βοηθηθούμε για να μην είμαστε μόνοι! Πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικό να μην είμαστε μόνοι μας σε αυτό τον κόσμο. Είναι αστείο, γιατί πιστεύουμε ότι δεν θα αισθανθούμε ποτέ έτσι, επειδή είμαστε τόσοι πολλοί, αλλά στην πραγματικότητα αισθανόμαστε ακριβώς αυτό. Είναι η απομάκρυνση, η απόσταση, αλλά όταν την γεφυρώνουμε και βρισκόμαστε μαζί, αποκτούμε μια υπέροχη αίσθηση αγάπης.
Έχετε προταθεί για Grammy με το ‘Seasaw’ με τον Joe Bonamassa, αδιαμφισβήτητα σημαντική στιγμή της καριέρας σας. Ποιο είναι όμως το σημαντικότερο βραβείο που πήρατε στην πραγματική ζωή; Τι ήταν εκείνο που σας κάνει ευτυχισμένη και ολοκληρωμένη;
Μακράν, το πιο σημαντικό γεγονός που συνέβη στη ζωή μου ήταν ο σύζυγός μου. Δεν υπάρχει τίποτα που να συγκρίνεται με την ευτυχία που μου προσφέρει κάθε μέρα, από τότε που είμαστε μαζί.
Ξεκινάτε παγκόσμια περιοδεία τι κουβαλάτε μαζί σας, τι είναι εκείνο που θέλετε να μεταφέρετε στο κοινό σας, τι θα θέλατε να πάρετε από κάθε χώρα που θα επισκεφτείτε;
Ελπίζω να παίρνω μαζί μου την αλήθεια και την ακλόνητη πίστη μου για τη ζωή. Θέλω να φέρω αυτά στο κοινό και να τα μοιραστώ μαζί του. Θέλω να τους δώσω να καταλάβουν ότι δεν είμαι τρελή και ότι είμαστε μαζί για χάρη της αγάπης, της ειρήνης και της ανθρώπινης επαφής.
Όσο για το «τι θα πάρω από κάθε χώρα που θα επισκεφτώ;», ένα από τα πράγματα που μου αρέσει στις περιοδείες είναι ότι βλέπω τον υπέροχο πλανήτη που ζούμε όλοι μας. Είναι καταπληκτικός και κάθε χώρα είναι διαφορετική από την άλλη. Από το φαγητό και την αρχιτεκτονική, μέχρι τις πολιτισμικές συνήθειες, αλλά το κοινό σημείο όλων είναι η ανάγκη για αγάπη και ανθρώπινη επαφή. Το βλέπω σε κάθε χώρα που πηγαίνω και αισθάνομαι τιμή που κάνω, αυτό που κάνω.
Διαβάζοντας τους τίτλους των άλμπουμ ‘Immortal’ (1996), ‘Leave the light on’ (2003), ‘Do nοt Explain’ (2011), αισθάνομαι ότι κάθε τίτλος και μία ιστορία. Είναι έτσι ή απλά μία επιλογή που πραγματοποιήθηκε τυχαία;
Ναι, πιστεύω ότι κάθε album έχει τη δική του ιστορία. Τις περισσότερες φορές δίνω τον τίτλο από ένα τραγούδι που ήδη περιέχεται στο album και που συνήθως μιλάει για αυτή την ιστορία.
Διαβάζοντας τους στίχους του ‘Better than home’, από τον ομώνυμο δίσκο που κυκλοφόρησε αυτό τον μήνα, αισθάνομαι ότι αφηγείστε μία προσωπική στιγμή, μία στιγμή ελπίδας για το μέλλον. Τι βοήθησε αλήθεια εσάς για να προχωρήσετε, για να αλλάξετε σελίδα, για να τραγουδάτε σήμερα τραγούδια με θετική ενέργεια, για να σκέφτεστε ομοίως;
Πολλά και διαφορετικά πράγματα. Προφανώς έφτασα σε κάποιο σημείο στη ζωή μου όπου θέλησα να δοκιμάσω κάτι διαφορετικό, αν και αισθανόμουν πολύ άβολα. Αισθανόμουν άβολα να συνθέσω από αυτό το σημείο, γιατί δεν πίστευα ότι ήταν μέσα μου, αλλά από την άλλη πάντα είχα την απαραίτητη ενέργεια. Έζησα πολλές ευτυχισμένες στιγμές στη ζωή μου και είμαι ευγνώμων γι’ αυτό. Αλλά όσον αφορά τη σύνθεση, τις περισσότερες φορές που κάθομαι στο πιάνο είναι για να βγάλω τον πόνο που έχω μέσα μου. Προφανώς είμαι σε σύγχυση και φοβάμαι να μιλήσω για αυτόν με λόγια. Είναι κάτι σαν ψυχοθεραπεία.
Γενικά όταν είμαι χαρούμενη τείνω να μην συνθέτω και ασχολούμαι με αυτό που με κάνει να είμαι καλά. Δεν είναι πάντα έτσι, αλλά είναι η πλειοψηφία των περιπτώσεων. Όσον αφορά αυτό το album, είχα δύο παραγωγούς, τον Rob Mathis και τον Michael Stevens, με τους οποίους δεν είχα δουλέψει ξανά και οι οποίοι συνεισέφεραν πάρα, μα πάρα πολλά και με ενθάρρυναν να μάθω να συνθέτω σε διαφορετικές στιγμές της ζωής μου. Ένιωθα άβολα, αλλά αισθανόμουν ασφαλής. Έφτασα να συνθέτω πάνω από 40 τραγούδια και να αισθάνομαι ότι ήθελα κι άλλο να γλείψω τις πληγές μου. Αισθανόμουν όμως προστατευμένη, αν και η κατάσταση ήταν πολύ άβολη. Ήταν μια αληθινή πρόκληση.
Μία πόλη της περιοδείας σας είναι η Αθήνα. Τι γνωρίζετε για την Ελλάδα, ποιο μέρος θα θέλατε να επισκεφτείτε, τι θα θέλατε να πείτε στους Έλληνες θαυμαστές σας;
Ξέρεις, έχω ξανάρθει στην Ελλάδα και πέρασα υπέροχες διακοπές με το σύζυγό μου στην Αθήνα. Μετά πήραμε ένα αξιολάτρευτο μικρό καραβάκι και πήγαμε σε ένα νησί.
-«Πως το λέγανε το νησί που πήγαμε;». Προφανώς ρωτάει το σύζυγό της που βρίσκεται δίπλα της, αλλά ούτε αυτός θυμάται.
Α, ήταν μια θαυμάσια εποχή! Ψαρεύαμε, κολυμπούσαμε και συναντήσαμε υπέροχους ανθρώπους. Ήταν υπέροχα! Γι’ αυτό ανυπομονούμε να έρθουμε ξανά.
Συνήθως σας ρωτούν τι θα συμβουλεύατε νέους καλλιτέχνες. Να αντιστρέψω την ερώτηση, ρωτώντας σας, τι λαμβάνετε εσείς από τους νέους καλλιτέχνες, πόσο σημαντικό είναι ένας καλλιτέχνης με μακρόχρονη πορεία να ακούει, παρατηρεί να παίρνει ενέργεια από νέους καλλιτέχνες;
Νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό. Η Amy Winehouse ήταν μια διαολεμένη έμπνευση για μένα. Έπαιρνε μουσική που έμοιαζε παλιομοδίτικη, όπως η jazz, στο album ‘Frank’ και, ακόμη περισσότερο, μουσική που λες και ήταν βγαλμένη από γυναικεία φωνητικά συγκροτήματα της δεκαετίας του ’60 και έγραφε στίχους που ήταν τελείως κόντρα. Έγραφε στίχους σαν μια σύγχρονη punk. Μια ‘αλήτισσα’ από το Λονδίνο. Και όταν χρησιμοποιείς μια τέτοια γλώσσα και την ανακατεύεις με soul μουσική, το αποτέλεσμα είναι φανταστικό και πρωτότυπο. Τη συγκρίνω με τη Nina Simone. H πρώτη αγάπη της Nina Simone ήταν η κλασική μουσική. Μάλιστα, δεν ήθελε να τη θεωρούν καλλιτέχνη της jazz ή των blues. Δυσανασχετούσε όταν την αποκαλούσαν έτσι. Έλεγε ότι ήταν μια μαύρη πιανίστρια κλασικής μουσικής και ερμήνευε μουσική και στίχους της jazz, παίζοντας πιάνο σε ύφος κλασικής μουσικής. Και εδώ έχουμε μια υπέροχη καλλιτέχνη που έπαιρνε δύο εντελώς διαφορετικά στιλ μουσικής και τα ένωνε σε ένα. Αυτό είναι δυναμική. Παραβίαση των κανόνων.
Ο Thelonious Monk επίσης, έγινε γνωστός για τον ίδιο λόγο. Παραβίαζε τους κανόνες. Αν και δεν μπορώ ούτε καν να πλησιάσω τον τρόπο που έπαιζε πιάνο και τις γνώσεις του, νιώθω κοντά του, γιατί πιστεύω ότι πρέπει να παραβιάζουμε τους κανόνες. Αφού μπόρεσε και το έκανε αυτός, γιατί όχι κι εγώ; Είναι πολύ ενθαρρυντικό.
Υπήρξε κάποια στιγμή στην καριέρα σας που είπατε ότι θέλετε να τα σταματήσετε όλα και να αφοσιωθείτε σε κάτι άλλο και, αν ναι, τι σας κράτησε πίσω;
Ποτέ δεν ήθελα να κάνω κάτι διαφορετικό. Αν ήθελα να κάνω κάτι, το έκανα, παράλληλα. Ήθελα να μάθω να μαγειρεύω και το έκανα. Λατρεύω τη μαγειρική και τώρα ασχολούμαι με τον κήπο. Ο σύζυγος μου, μου έμαθε κηπουρική. Όταν ήμουν παιδί ήθελα να μάθω να ζωγραφίζω. Πήγα και έκανα μερικά μαθήματα στο σχολείο και ζωγραφίζω, αλλά ποτέ, ποτέ δε γύρισα την πλάτη στη μουσική. Υπήρξε, ωστόσο, μια εποχή γύρω στα 25+ μου που ήμουν πολύ βαθιά χωμένη στα ναρκωτικά. Ήμουν εθισμένη και αντί να σταματήσω, τιμώρησα τον εαυτό μου κάνοντας αποχή από τη μουσική. Δεν άγγιξα το πιάνο για περίπου ένα χρόνο. Έσκισα όλα τα γραπτά μου με στίχους, ό,τι δουλειά είχα κάνει μέχρι τότε: ζωγραφική, όλα, όλα κατέληξαν στα σκουπίδια. Ένιωθα ότι δεν μου άξιζε κανένα είδος τέχνης. Ναι, κάποια στιγμή εγκατέλειψα τη μουσική.
Με μία λέξη, τι αισθάνεστε κάθε φορά που ακούτε ένα τραγούδι των παρακάτω καλλιτεχνών –κάποιους, ήδη γνωρίζουμε από συνεντεύξεις σας ότι τους θαυμάζετε και κάποιους άλλους η ζωή ήταν εξίσου δύσκολη με τη δική σας και όμως τα κατάφεραν να ξεπεράσουν κάποιους αντίστοιχους δαίμονες του παρελθόντος:
Aretha Franklin – Faith (Πίστη)
Amy Winehouse – Courage (Κουράγιο)
Billie Holiday – Class (Κλάση)
AC/DC – Balls (Κότσια)
Etta James – Mountain (Κορυφή)
Black Sabbath – Beautiful darkness (υπέροχο σκοτάδι), συγνώμη, αλλά για τους Black Sabbath δεν μπορώ να πω μια λέξη
Sia – Brilliant (Θαυμάσια)
Nina Simone – ιδιοφυΐα
Ευχαριστούμε πολύ την Άννα Γιώτη (Pure Public Relations) αλλά και την Menta ART Events που μας έφεραν σε επαφή με τη Beth Hart.
