Συνέντευξη: Ηλέκτρα Λήμνιου
Φωτογραφίες: George Alexandrakis Photography
Τι δυναμική έχει η κίνηση στο δημιουργικό και σωματικό θέατρο; Πως μπορούν οι ηθοποιοί να ανταποκριθούν σε αυτό. Η Φρόσω Κορρού έρχεται μέσα από μία συνέντευξη να μας απαντήσει στα παραπάνω και ακόμα περισσότερα ερωτήματα βασισμένη στις γνώσεις και το ταλέντο της. Με απόλυτη επίγνωση της πραγματικότητας μιλάει ειλικρινά για την απαραίτητη εκπαίδευση που χρειάζονται οι ηθοποιοί, ώστε να φτάσουν σε ένα καλό αποτέλεσμα, αλλά και για τη βοήθεια που η ίδια τους παρέχει.
Η σχέση της Ελλάδας με το σωματικό θέατρο, η ενασχόλησή της ως ιδρυτικό μέλος της So7, αλλά και ο μόνιμος διάλογος στον οποίο βρίσκεται με τα πράγματα γύρω της είναι μερικά από τα θέματα που συζητήθηκαν και μπορείτε να διαβάσετε στη συνέντευξη που η ίδια παραχώρησε στο City Code Magazine.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η κίνηση είναι μία από τις βασικότερες μεθόδους έκφρασης συναισθημάτων. Είναι μία μορφή λόγου. Κατά πόσο είναι εύκολο η κίνηση να συνδυαστεί με την ερμηνεία ενός ηθοποιού και να την κάνει κτήμα της;
Η κίνηση είναι η ερμηνεία του ηθοποιού, δεν διαχωρίζονται. Ο λόγος βγαίνει από το σώμα μας. Το σώμα του ρόλου πρέπει να συμφωνεί με το κείμενο, να βρίσκονται σε διάλογο και να αλληλοσυμπληρώνονται. Δεν τίθεται ζήτημα ευκολίας, αλλά συγκέντρωσης και μελέτης. Από εκεί και πέρα, η κίνηση ίσως μπορεί να αναδείξει ποιότητες του ρόλου που η λογική προσέγγιση δεν φαντάζεται. Εγώ στη δουλειά μου ξεκινώ πρώτα από την κίνηση για να βρω στη συνέχεια πώς μιλάει αυτό το σώμα.
Λαμβάνοντας υπόψη τις σπουδές σας και τα τόσα χρόνια επαγγελματικής σας εμπειρίας, θεωρείτε ότι η κίνηση είναι ένα κομμάτι έμφυτο στους ηθοποιούς ή μπορεί να αποδειχθεί κι επίκτητο χαρακτηριστικό και ταλέντο;
Υπάρχουν μεγέθη ηθοποιών που έχουν εισάγει τρόπους κίνησης κι έχουν δημιουργήσει σχολές, όπως ο Τσάπλιν κι ο Κήτον, κι άλλοι που και χωρίς την αντίστοιχη αναγνώριση είναι μοναδικοί στην κίνησή τους, για παράδειγμα ο Λογοθετίδης, η Χέιγουορθ, ο Μπάρτον και σχεδόν όλοι οι σπουδαίοι Έλληνες ηθοποιοί του παλιού ελληνικού κινηματογράφου. Βλέπω σ’ αυτές τις περιπτώσεις το έμφυτο ταλέντο, την ιδιοφυία στην κίνηση ως στοιχείο δημιουργίας και μάθησης. Στόχος μου είναι να καταφέρω οι ηθοποιοί με τους οποίους δουλεύω να γεννήσουν τη δική τους μοναδική κίνηση, κι ας μην ξέρουν ότι μπορούν. Φυσικά χρησιμοποιώ τεχνικές διδασκαλίας που τους απελευθερώνουν, τους ανοίγω δρόμους. Μετά οι ίδιοι χρειάζεται να εργαστούν προσωπικά, να κάνουν κτήμα τους ό,τι τους προτείνω.
Με ποιο τρόπο βοηθάει το σώμα στην προσέγγιση και την απόδοση που θα έχει ένας ηθοποιός σε έναν ρόλο;
Το σώμα βοηθάει το ρόλο, όταν είναι σωστά εκπαιδευμένο και καλά γυμνασμένο. Στις διδασκαλίες στη δραματική σχολή εστιάζω στην εκπαίδευση του σώματος. Η τεχνική μου έχει να κάνει με το μυϊκό σύστημα και την απεύθυνση του βλέμματος. Όταν εκπαιδευτούν αυτά, πάμε στο μεγάλο κεφάλαιο που λέγεται ρυθμός. Στην πρόβα το μόνο που ζητώ από τον ηθοποιό είναι συγκέντρωση και διαθεσιμότητα. Όταν το σώμα είναι ανοιχτό και διαθέσιμο, ο ηθοποιός μπορεί να κάνει οτιδήποτε του ζητηθεί. Δυστυχώς, οι περισσότεροι ηθοποιοί δίνουν λίγη ή και καθόλου σημασία στο σώμα τους και δεν μιλάω για όγκο, κιλά, ευλυγισία ή ακροβατικές ικανότητες. Βλέπω ηθοποιούς με απενεργοποιημένα σώματα, αγύμναστα. Μ’ ένα τέτοιο σώμα μου είναι δύσκολο να δουλέψω.
Δεδομένου ότι έχετε στενή σχέση με το εξωτερικό, καθώς έχετε συνεργαστεί με διεθνείς ομάδες χορού, η Ελλάδα από την πλευρά της σε τι βαθμό προάγει το σωματικό και δημιουργικό θέατρο;
Στην Ελλάδα έχουμε εξαιρετικό επίπεδο ηθοποιών, πολύ καλύτερο από πολλές ευρωπαϊκές χώρες που γνωρίζω. Εδώ όμως δεν έχουμε παραγωγή, δεν έχουμε μέσα για να αναδειχτούν οι ηθοποιοί μας. Αυτός ο τομέας βρίσκεται πολύ πολύ πίσω. Γι’ αυτό και πολλοί νέοι ηθοποιοί αναγκάζονται με δικά τους μέσα να φτιάχνουν παραστάσεις. Έτσι μπαίνει σε λειτουργία το δημιουργικό θέατρο. Και στην εκπαίδευση έχουν έρθει από το εξωτερικό δάσκαλοι με σπουδές στο σωματικό θέατρο και εισάγουν αυτήν την τόσο γοητευτική γλώσσα. Όσο όμως λείπουν χρήματα και οργανωμένη παραγωγή, οι προσπάθειες τους δεν αποδίδουν όπως θα μπορούσαν.
Ως ιδρυτικό μέλος της So7, ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να ενταχθεί ένας ηθοποιός στην ομάδα σας; Απευθύνεστε μόνο σε ηθοποιούς (έμπειρους και μη) ή θα μπορούσαν να έχουν πρόσβαση και άλλου είδους καλλιτέχνες;
Η So7, ο Δημήτρης Κουρούμπαλης κι εγώ, φτιάχνουμε παραστάσεις. Το θέατρο για εμάς είναι ολική τέχνη, λόγος, μουσική, εικαστικά, χορός να συνδημιουργούν. Προϋπόθεση για να συνεργαστούμε με κάποιον καλλιτέχνη είναι η κοινή γλώσσα, η συνάφεια στην αισθητική και φυσικά οι ανάγκες της παράστασης στην οποία στοχεύουμε. Τα υπόλοιπα τ’ αφήνουμε για τους κριτικούς.
Εν έτει 2016 πιστεύετε ότι υπάρχει πρόοδος στις σχολές θεατρικών σπουδών στην Ελλάδα αφουγκραζόμενες τα ρεύματα των καιρών και τις εξελίξεις; Θα ήταν αρκετή για έναν φοιτητή μονάχα η 3ετής ή 4ετής περάτωση των σπουδών, με σκοπό την ένταξή του στο επάγγελμα του ηθοποιού;
Οι σπουδές δεν τελειώνουν ποτέ! Ένας ηθοποιός χρειάζεται διαρκή επιμόρφωση, σεμινάρια, workshop με άλλους καλλιτέχνες, διάβασμα, προσωπική δουλειά και φυσικά επαγγελματική εμπειρία που αποκτιέται με το χρόνο. Το επίπεδο των σπουδών στην Αθήνα εξαρτάται πολλές φορές από τις προθέσεις των σπουδαστών. Αν έχουν την αφοσίωση και το κουράγιο να δουλέψουν σκληρά γι’ αυτό που θέλουν να κάνουν τότε μπορούν να αποκομίσουν πολλά από τις σπουδές τους γιατί υπάρχουν σπουδαίοι καθηγητές και μεγάλη θεατρική εμπειρία. Αν όμως μπουν στη σχολή αψήφιστα, όσα χρόνια κι αν περάσουν θα έχουν το ίδιο μηδενικό αποτέλεσμα.
Πέρα από χορογράφος, αλλά και ιδρυτικό μέλος της So7, έχετε αναλάβει και την κινητική επιμέλεια των ηθοποιών σε παραστάσεις, όπως οι “Θεσμοφοριάζουσες” σε σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη και το “Jesus Christ Superstar”, που θέτουν στο στόχαστρο καίρια ζητήματα, όπως η κοινωνική θέση της γυναίκας και η θρησκεία. Τι είναι αυτό που σας εξιτάρει σε τέτοιου είδους θεατρικές προκλήσεις;
Το θέατρο είναι πολιτική τέχνη, αλλιώς μου είναι βαρετό. Καθρεφτίζει την κοινωνία που το γεννάει, τους ανθρώπους, την ομορφιά της και την ασχήμια. Όταν το θέατρο θέλει να μείνει ακίνδυνο δεν με αφορά. Στην παράσταση που δημιουργούμε τώρα, με τίτλο «Εκτός ορίων» στο θέατρο Ιλίσια Βολανάκης ερευνήσαμε σε βάθος το θέμα της πνευματικής, ηθικής και κοινωνικής αντοχής. Γιατί σήμερα νιώθουμε μια πίεση αφόρητη κι όμως αντέχουμε. Πώς γίνεται αυτό; Και αφού αυτό είναι που γίνεται, εγώ γιατί να θέλω να μιλήσω για κάτι άλλο;
Δεδομένου ότι πλησιάζουμε στο να υποδεχτούμε το 2017, ποια είναι η επίγευση που σας άφησε η τρέχουσα χρονιά και ποια τα καλλιτεχνικά σας σχέδια για την επερχόμενη;
Μου αρέσει να φτιάχνω παραστάσεις, είμαι χαρούμενη όταν έχω να κατασκευάσω κάτι που να χαίρομαι γι’ αυτό. Το 2016 πέρασε γεμάτο δημιουργία και έτσι με βοήθησε να παραμείνω ψύχραιμη μέσα στο δύσκολο χάος της χώρας μας. Ελπίζω το 2017 να με κρατήσει εκεί. Είμαι αισιόδοξη γιατί η So7 έχει πολύ καλή συνεργασία με το θέατρο Ιλίσια Βολανάκης που εκφράζεται στη δημιουργία ωραίων θεατρικών παραστάσεων. Κι όσο υπάρχουν καλές συνεργασίες, μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε όλα.