Παγκόσμια ημέρα θεάτρου σήμερα(27/3) και είθισται κάθε χρόνο τέτοια μέρα, μια σπουδαία προσωπικότητα από το παγκόσμιο θεατρικό στερέωμα να γράφει ένα μήνυμα το οποίο μεταφράζεται σε περισσότερες από είκοσι γλώσσες και δημοσιοποιείται μέσα από το δίκτυο του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου και τα Εθνικά του Κέντρα (περισσότερα από 90 Εθνικά Κέντρα και πολλά Συνεργαζόμενα Μέλη ) αλλά και θεατρικούς οργανισμούς σε όλο τον κόσμο!
Για την φετινή χρόνια ο συντάκτης του άρθρου είναι ο Κριστόφ Βαρλικόφσκι, ο Πολωνός σκηνοθέτης βρίσκεται στη λίστα των μεγάλων ονομάτων του παγκόσμιου θεάτρου, ενώ οι παραστάσεις του φιγουράρουν ως Νο 1 στα διεθνή φεστιβάλ. Έχει συνεργαστεί με τον Πίτερ Μπρουκ, τον Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, τον Τζόρτζιο Στρέλερ και τον Κρίστιαν Λούπα, όχι μόνο στην Πολωνία, αλλά και στην Γαλλία, την Ιταλία και τη Γερμανία.
Επισκέφθηκε για πρώτη φορά την χώρα μας το 2008 για να παρουσιάσει το έργο «Κρουμ» του Ισραηλινού Χανόχ Λεβίν, ένα μετα-τσεχοφικό έπος για το θαυμάσιο «τίποτε» της ύπαρξης. Επέστρεψε το 2010 με ένα μοντέρνο “Λεωφορείον ο πόθος”
και πρωταγωνίστρια την Ιζαμπέλ Ιπέρ. Η τελευταία του παράσταση στην Ελλάδα δόθηκε στη στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, ήταν το «(Α )polonia», ένα στοχασμό πάνω στο ολοκαύτωμα και στην έννοια της θυσίας, μέσω ενός κολάζ κειμένων, εικόνων, σκηνικών τεχνικών.
Το μήνυμα που έγραψε είναι το ακόλουθο:
«Τους καλύτερους καλλιτέχνες του θεάτρου πιο εύκολα τους βρίσκεις μακριά από τη σκηνή. Και οι πλείστοι από αυτούς γενικά δεν ενδιαφέρονται για το θέατρο, ως μια μηχανή αντιγραφής δραματικών συμβάσεων και αναπαραγωγής κοινοτυπιών. Αναζητούν την πάλλουσα πηγή, τα ζώντα ρεύματα που έχουν την τάση να παρακάμπτουν τις θεατρικές αίθουσες και τα πλήθη των ανθρώπων, που τείνουν να μιμούνται τον έναν κόσμο ή τον άλλο. Μιμούμαστε αντί να δημιουργούμε κόσμους, οι οποίοι να εστιάζονται ή έστω να βασίζονται στον διάλογο με ένα κοινό και σε αισθήματα που διογκώνονται κάτω από την επιφάνεια. Και πράγματι, δεν υπάρχει τίποτα που να μπορεί να αποκαλύπτει τα κρυμμένα πάθη καλύτερα από το θέατρο.
Τις περισσότερες φορές στρέφομαι προς την πεζογραφία για καθοδήγηση. Καθημερινά φέρνω στο μυαλό μου συγγραφείς οι οποίοι σχεδόν εκατόν χρόνια πριν αφηγήθηκαν προφητικά μα και διακριτικά την παρακμή των Ευρωπαϊκών θεών, εκείνο το λυκόφως που βύθισε τον πολιτισμό μας στο σκοτάδι, ένα σκοτάδι που δεν έχει ακόμη φωτιστεί. Φέρνω στο μυαλό μου τον Φραντς Κάφκα, τον Τόμας Μαν, τον Μαρσέλ Προυστ. Σήμερα θα λογάριαζα ανάμεσα στους προφήτες και τον Τζον Μάξγουελ Κούτσι. Η κοινή αίσθηση που είχαν του αναπόφευκτου τέλους του κόσμου – όχι του πλανήτη, αλλά του προτύπου των ανθρωπίνων σχέσεων – και της κοινωνικής τάξης πραγμάτων και αναταραχής, είναι δριμύτατα επίκαιρη για μας, εδώ και τώρα. Για μας που ζούμε μετά το τέλος του κόσμου.
Για μας που ζούμε απέναντι στα εγκλήματα και τις συγκρούσεις που εκρήγνυνται καθημερινά σε νέους τόπους και σε ρυθμούς τόσο γοργούς που ούτε τα πανταχού παρόντα ΜΜΕ δεν προλαβαίνουν να καταγράφουν. Αυτές οι πυρκαγιές γρήγορα καταντούν πληκτικές και εξαφανίζονται από τα δελτία τύπου, για να μην επιστρέψουν ποτέ. Και εμείς αισθανόμαστε ανήμποροι, τρομοκρατημένοι, και εγκλωβισμένοι. Δεν μπορούμε πια να κτίζουμε πύργους, και τα τείχη που πεισματικά κατασκευάζουμε δεν μας προστατεύουν από τίποτα, αντιθέτως, αυτά τα ίδια έχουν ανάγκη από προστασία και φροντίδα, απομυζώντας ένα μεγάλο μέρος της ζωτικής μας ενέργειας.
Δεν έχουμε πια το κουράγιο για να προσπαθούμε να δούμε πέρα από την πύλη, πίσω από το τείχος. Και είναι γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο που θα πρέπει να υπάρχει το θέατρο και εδώ θα πρέπει να αναζητήσει τη δύναμή του. Στο να κρυφοκοιτάζει μέσα εκεί, όπου απαγορεύεται. ‘Ο μύθος αναζητεί να εξηγήσει ό,τι δεν δύναται να εξηγηθεί. Επειδή είναι ριζωμένος στην αλήθεια, θα πρέπει να περατωθεί στο ανεξήγητο’ – έτσι περιέγραψε ο Κάφκα τη μεταμόρφωση του μύθου του Προμηθέα. Πιστεύω ακράδαντα ότι με τα ίδια λόγια θα πρέπει να περιγράψουμε το θέατρο. Και είναι αυτό το είδος θεάτρου, το ριζωμένο στην αλήθεια και το οποίο περατώνεται στο ανεξήγητο που εύχομαι σε όλους τους εργάτες του, εκείνους επάνω στη σκηνή και εκείνους κάτω στην πλατεία, και το εύχομαι από τα βάθη της καρδιάς μου».
Πηγή: www.uniquelife.gr
