Λόγια αποσπασματικά της ποιήτριας Κική Δημουλά χρησιμοποιήθηκαν από τα μέσα και την «έβλαψαν», ώσπου μία μέρα μετά τη δημοσίευση ήρθε το ηχητικό ντοκουμέντο έτσι όπως πραγματικά είχε ειπωθεί, πολλές από τις ιστοσελίδες δεν το διέψευσαν ποτέ ή το πέρασαν στα ψιλά γράμματα, γιατί, ως γνωστόν, η αρνητική διαφήμιση «πουλάει» περισσότερο. Εσείς όμως επικοινωνήσατε μαζί της για να αποκαταστήσετε την αλήθεια.
Πόσο δύσκολο είναι να μεταδοθεί η αλήθεια;
Τα ΜΜΕ, τα ανεξάρτητα μέσα, ακόμη και ορισμένα προσωπικά blogs ή και λογαριασμοί στα κοινωνικά δίκτυα, δημιουργούν μικρές ή μεγαλύτερες σφαίρες επιρροής. Σε αυτή την κουλτούρα «επιδραστικότητας», φοβάμαι ότι ορισμένες φορές προτεραιότητα δεν έχει η «αλήθεια», αλλά ποιος θα κάνει τη μεγαλύτερη αίσθηση. Όμως, σε ό,τι αφορά στα ΜΜΕ, εκείνα έχουν ατόφια υποχρέωση για την αλήθεια. Υποθέτω ότι αυτό δεν είναι πάντα αυτονόητο. Δεν θα σας πω το σύνηθες, ότι εξυπηρετούν συμφέροντα, αλλά θα σας υπογραμμίσω περισσότερο τη βιασύνη και την προχειρότητα, ως επαγόμενα των φθηνών λύσεων που σας ανέφερα προηγούμενα.
Σήμερα με τις υποθέσεις Bullying κάποιες από αυτές οι ιστοσελίδες που είχαν αναπαράγει χωρίς κανέναν ενδοιασμό τα παραποιημένα λόγια αναφέρονται για την ευαισθησία τους σε αυτό το φαινόμενο, αυτό που υπέστη η ποιήτρια δεν ήταν μία μορφή βίας;
Επιτρέψτε μου αρχικά να σας πω ότι σε εμάς τους ψυχίατρους είναι γνώριμα δύο είδη βίας, ισότιμα μεταξύ τους: Η ψυχολογική και η σωματική. Η περίπτωση της Κικής Δημουλά που είχα, ευτυχώς, την ευκαιρία να φέρω στην πραγματική της διάσταση, καταδεικνύοντας την παραποίηση των λόγων της ως δήθεν ρατσιστικών, ανήκει σε μια νέα μορφή βίας. Πρόκειται για τη βία της ξεχειλωμένης δημοσιογραφίας, μέσα στη σφαίρα επιρροής που συζητήσαμε πριν, η οποία μπορεί να καταστρέψει έναν άνθρωπο ολοκληρωτικά.
Είναι μία πολύ επικίνδυνη μορφή βίας, γιατί εκδηλώνεται και ισοπεδώνει μέσα σε λίγες στιγμές, σαν ατομική βόμβα, λόγω της έκτασης και της ταχύτητας του διαδικτύου. Μάλιστα, όπως ακριβώς συμβαίνει με μια ατομική βόμβα, δημιουργεί κατάλοιπα που αντέχουν στο χρόνο. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που θα πιστεύουν για όλη τους τη ζωή στην αρχική εντύπωση εκείνης της παραποιημένης είδησης.
Θυμός, εύκολη κριτική, ανώνυμα πικρόχολα σχόλια, κυρίως σε προσπάθειες νέων δημιουργών. Ποια η ανάγκη των ανθρώπων να γράφουν αρνητικά πίσω από ένα υπολογιστή; Γιατί κυρίως βάλλονται οι νέες προσπάθειες;
Ο θυμός μπορεί να δημιουργήσει και στη συνέχεια να ενισχύσει μια ψευδή αίσθηση δικαιώματος, μια απατηλή αίσθηση ηθικής ανωτερότητας, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να δικαιολογήσει ακόμη και ανήθικες πράξεις, έστω και online.
Φοβάμαι ότι το φαινόμενο στο οποίο αναφέρεστε αποτελεί σύμπτωμα μιας μεγαλύτερης ασθένειας – μιας επιδημικής αποτυχίας στην κοινωνική συγκράτηση.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε, όμως, ότι υπάρχουν συγκεκριμένοι τύποι προσωπικότητας που έλκονται από το διαδίκτυο, ακριβώς γιατί το διαδίκτυο τους επιτρέπει να συμπεριφέρονται, όπως δεν θα μπορούσαν να συμπεριφερθούν στην πραγματική ζωή. Είναι πολύ πιθανό, επομένως, ότι εκτονώνουν τον «κακό εαυτό» τους στο διαδίκτυο και μάλιστα πάνω σε νέους δημιουργούς -αλλά όχι αποκλειστικά- γιατί είναι πιο εύκολο.
Hoax κατακλύζουν το διαδίκτυο καθημερινά. Τελικά γιατί να χρειαζόμαστε το παραμύθι χωρίς καμία έρευνα έτσι όπως μας το πλασάρουν;
O μέσος αναγνώστης μπαίνει – για την ώρα – στο διαδίκτυο τις ώρες που βαριέται στη δουλειά του, τις ώρες που μετακινείται, τις ώρες που βαριέται στο σπίτι του και στην τουαλέτα. Με αφορμή στο τελευταίο, το διαδίκτυο είναι για τον μέσο αναγνώστη ένα συνεχές χαρτί-ρολό τουαλέτας που ξετυλίγεται σε μία κατεύθυνση. Σταματάει πάνω σε οτιδήποτε του τραβήξει την προσοχή ή κατά προτεραιότητα σε ό,τι του προκαλεί περιέργεια και αυτό είναι πολύ λογικό. Δεν πρέπει να σας εκπλήσσει η ανάγκη για το παραμύθι.
Κάποιες προσπάθειες με σεβασμό και με ειλικρίνεια απέναντι στον αναγνώστη-θεατή έχουν χαθεί ή απλά ακολουθούν με αργά βήματα. Τελικά τι είναι αυτό που κάνει τον άνθρωπο να μη δέχεται το διαφορετικό ή μία θετική προσπάθεια;
Αισθάνομαι ότι είναι περισσότερο ζήτημα οικονομικών περιορισμών παρά οτιδήποτε άλλου. Επιτρέψτε μου να φέρω ως παράδειγμα τη δική μας προσπάθεια στο maga.gr. Αν είχαμε μεγαλύτερες οικονομικές δυνατότητες για να επενδύσουμε στη δική μας διαφημιστική προώθηση, να καλύψουμε, για παράδειγμα, λεωφορεία με το μήνυμά μας, θα είχαμε μεγαλώσει πολύ περισσότερο και πολύ πιο γρήγορα, χωρίς εκπτώσεις στο περιεχόμενο.
Οι Έλληνες επενδυτές, όμως, επιλέγουν να εισάγουν και να εμπιστεύονται τους ήδη γνωστούς ξένους τίτλους, ή προϊόντα αν προτιμάτε, που εισέρχονται κατόπιν στην Ελληνική αγορά σαν franchise… Κι ας ξεκίνησαν τα ίδια, από άλλη αφετηρία, παρόμοια με τη δική μας. Γενικά, οι Έλληνες είμαστε αρκετά καχύποπτοι, δίκαια ή άδικα.
Ποια τα μελλοντικά σας σχέδια τόσο επαγγελματικά όσο και σε σχέση με το maga.gr;
Στο maga.gr πιστεύουμε πολύ θερμά στην ανάγκη της εξειδικευμένης ύλης. Θεωρούμε ότι στο μέλλον η σούπα του διαδικτύου, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών δικτύων, θα οδηγηθούν μοιραία σε διαμερισματοποιήσεις. Ότι οι άνθρωποι θα χρησιμοποιούν, δηλαδή, ολοένα και περισσότερο το διαδίκτυο για τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντά τους, παρά με τον πιο αόριστο και γενικό τρόπο που το κάνουν τώρα.
Για αυτό τον λόγο δημιουργούμε το “Maga 4 Communities”, που σημαίνει κοινότητες ειδικών ενδιαφερόντων μέσα στο maga. Ή όπως αλλιώς το αποκαλούμε εσωτερικά, το maga.gr μετά το slash “/”, με τη συνέργεια μη κυβερνητικών οργανώσεων και όχι μόνο. Επιπλέον, συνεργαζόμαστε ήδη με ορισμένους ξένους δημιουργούς για τη δημιουργία της αγγλόφωνης προσπάθειάς μας στη διεύθυνση global.camera
Προσωπικά, εργάζομαι ως ιδιώτης ψυχίατρος – ψυχοθεραπευτής και πέρα από τη γενική εποπτεία μου στο παιδί μου maga.gr, έχω δημιουργήσει πρόσφατα μια νέα πρόταση στην κατεύθυνση της καταλογράφησης ψυχοθεραπευτών από διάφορες χώρες και της προσφοράς online ψυχοθεραπείας και forum αλληλοϋποστήριξης ανθρώπων με ψυχικά προβλήματα, στη διεύθυνση e-therapies.com, με σκοπό την καταπολέμηση του στίγματος και την πρόσβαση στην ψυχοθεραπεία – πέρα από πολιτισμικούς και οικονομικούς περιορισμούς.
